PINK FLOYD: “Animals”

Τροφή για σκέψη με κοινωνικά και πολιτικά μηνύματα, θα μπορούσε εύλογα να είναι μα φράση αν ζητούσαν μια σύντομη περιγραφή για το στίχο του. “Ζώα” με μια λέξη. Το “Animals” είναι βγαλμένο από τα σπλάχνα του Roger Waters και πρόκειται για ένα ακόμα δικό του παιδί, βασισμένο όμως στο πολιτικό μύθο της “Φάρμα Των Ζώων” του George Orwell, με τους στίχους του να περιγράφουν ποικίλες κατηγορίες στην κοινωνία, σαν διαφορετικά είδη ζώων.

Η θεματολογία του, χωρίζεται σε τρεις τάξεις: τα δεσποτικά και αδίστακτα γουρούνια (Pigs, όπου διασπάται και αυτό με τη σειρά του σε τρία τμήματα Pigs: On The Wings Pt1, Pigs: Three Different Ones και Pigs: On The Wings Pt2), τα μάχιμα σκυλιά (Dogs) και τη τυφλή και άκριτη αγέλη των προβάτων (Sheep). Η νουβέλα επικεντρώνεται στον σταλινισμό, το άλμπουμ είναι μια κριτική του καπιταλισμού, διαφέροντας όμως και πάλι στο ότι τα πρόβατα τελικά ξεσηκώνονται για να εξουδετερώσουν τα σκυλιά. Τα τραγούδια αρχικά, δεν συνδέονταν μεταξύ τους εννοιολογικά και πρόκειται για μία συλλογή κομματιών που εξελίχθηκαν για τις ανάγκες του άλμπουμ. Η έννοια τους, περιγράφει την προφανή κοινωνική και ηθική αποσύνθεση της κοινωνίας, παρομοιάζοντας την ανθρώπινη κατάσταση με εκείνη των απλών ζώων (σύμφωνα και με τον συγγραφέα Glenn Povey). Ο δίσκος, πέραν της κριτικής που ασκεί στη κοινωνία –εξακολουθεί να είναι επίκαιρος και αυτός 37 χρόνια μετά- , αποτελεί εν μέρει και την πληρωμένη απάντηση του rock στο κίνημα του punk (για την εποχή που μιλάμε) το οποίο βρισκόταν τότε σε συνεχή αύξηση δημοτικότητας. Αποτέλεσε μια μηδενιστική δήλωση κατά των κοινωνικών και πολιτικών συνθηκών που επικρατούσαν αλλά και μια αντίδραση στον γενικό εφησυχασμό και την νοσταλγία που φαινόταν να περιβάλλει τη ροκ μουσική, κάνοντας έτσι  προφανή στόχο το συγκρότημα για τους punk μουσικούς.  Από τα τρία τμήματα του τραγουδιού “Pigs’’, το μόνο άμεσα αναγνωρίσιμο πρόσωπο είναι η Mary Whitehouse (ηθική αγωνίστρια), η οποία περιγράφεται σαν το περήφανο σπίτι του ποντικιού της πόλης (Hey you, Whitehouse, Ha ha charade you are. You house proud town mouse) Το “Sheep” περιέχει μια τροποποιημένη έκδοση του 23ου  Ψαλμού, η οποία συνεχίζει την παράδοση “Ο Κύριος είναι ο ποιμένας μου” με λέξεις όπως “με κάνει να κρεμαστώ από άγκιστρο σε ψηλούς τόπους και με μετατρέπει σε αρνίσια παϊδάκια” (He maketh me, to hang on hook, in high places. He converteth me to lamb cutlets). Προς το τέλος του κομματιού τα επώνυμα πρόβατα ξεσηκώνονται και σκοτώνουν τα σκυλιά αλλά αργότερα όμως, συνταξιοδοτούνται πάλι πίσω στα σπίτια τους. Το άλμπουμ ολοκληρώνεται θεματικά, με το δεύτερο μέρος του “Pigs On The Wings”, ένα απλό τραγούδι αγάπης με το οποίο προσφέρεται μια αχτίδα ελπίδας, παρά την οργή που εκφράζεται στα τρία άλλα τραγούδια του album (το Pigs  On The Wings θεωρείται ως ένα κομμάτι). Τα δύο μέρη του κομματιού αυτού, είχαν επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό από τη σχέση του ιθύνον νου (Roger Waters) με την τότε κοπέλα του.  Το “Animals” ηχογραφήθηκε στο Britania Row το 1976 (Απρίλη με Δεκέμβριο) και συνεχίστηκε μέχρι και τις πρώτες ημέρες του 1977, με τον Brian Humphries να αναλαμβάνει τη παραγωγή (συνεργάτης των Pink Floyd από προηγούμενες δουλειές τους). Τα κομμάτια “Raving And Drooling” και “Gotta Be Crazy”, τα οποία είχαν πρωτοπαρουσιαστεί ζωντανά στις εμφανίσεις τους, για τις ανάγκες της περιοδείας του δίσκου “Wish You Were Here”, επεξεργάστηκαν εκ νέου από τον Roger Waters και παρουσιάζονται εδώ πλέον, κάτω από τους  τίτλους Sheep και Dog αντίστοιχα και διαχωρίζονται στο άλμπουμ από τα τρία μέρη του Pigs. Όλα τα κομμάτια με εξαίρεση του Dogs (μουσική Waters / Gilmour), γράφτηκαν από τον Roger Waters όπως και όλοι οι στίχοι του. Το “Pigs On The Wings” χωρίστηκε στα δύο, και αυτό διότι τα δικαιώματα, παρέχονται με βάση ανά-τραγούδι. Ο Roger Waters,  έλαβε περισσότερα από τον Dave Gilmour, παρά του ότι το “Dogs” καταλαμβάνει σχεδόν ολόκληρο το πρώτο μέρος του δίσκου. Το τραγούδι περιέχει αναφορές και στη ιδιωτική ζωή του Roger Waters, όπως για παράδειγμα στον νέο (τότε) ρομαντικό έρωτά του με την Carolyne Anne Christie. Ο Gilmour ήταν έξαλλος, από τη γέννηση του πρώτου παιδιού του και δεν συνέβαλε τίποτε άλλο στο “Animals”. Το ίδιο έγινε και με τους Ritchard Wright και Nick Mason, όπου έγινε και ο πρώτος δίσκος των Pink Floyd, με μηδενική συμβολή του. Για τις ανάγκες της περιοδείας μελλοντικά, η μπάντα είχε συζητήσει να προσλάβει έναν δεύτερο κιθαρίστα και βρήκαν βοήθεια στο πρόσωπο του Snowy White, όπου καλέστηκε και στο studio.  Όταν λοιπόν ο Waters και ο Mason διέγραψαν κατά λάθος ένα από τα ολοκληρωμένα κιθαριστικά σόλο του Gilmour, ο White κλήθηκε να ηχογραφήσει ένα σόλο για το “Pigs On The Wings”. Αν και η απόδοσή του είχε παραληφθεί από την κυκλοφορία του βινυλίου, περιλήφθηκε στην 8 ιντσών κασέτα. Το εξώφυλλο του “Animals”, ανατέθηκε στην Hipgnosis, η οποία είχε σχεδιάσει τα προηγούμενα εξώφυλλα των album της μπάντας. Τους προσφέρθηκαν αρχικά,  τρεις ιδέες, με μία εκ των οποίων να έχει ένα μικρό παιδί που μπαίνει στο υπνοδωμάτιο των γονιών του και τους βρίσκει να κάνουν σεξ δηλαδή να “συνουσιάζονται σαν τα ζώα”. Παρόλες αυτές τις ιδέες όμως, το τελικό εγχείρημα, ασυνήθιστα, σχεδιάστηκε από τον Roger Waters. Εκείνη την εποχή ζούσε κοντά στο Clapham Common, και οδηγούσε τακτικά από το παρελθόν, στο Battersea Power Station (σταθμός παραγωγής ηλεκτρικού), το οποίο από τότε φαινόταν πως πλησίαζε στο τέλος της ωφέλιμης ζωής του. Η θέαση του κτιρίου επιλέχθηκε για να καλύψει τη κεντρική εικόνα, και οι Pink Floyd ανέθεσαν στη γερμανική εταιρεία Ballon Fabrik (που είχε κατασκευάσει προηγουμένως τα αερόπλοια των Led Zeppelin) και στον Αυστραλό καλλιτέχνη Jeffrey Shaw να κατασκευάσουνε ένα μπαλόνι – γουρούνι, 30 ποδιών (9,10 μέτρα), το οποίο βάφτισαν αργότερα Algie. Το μπαλόνι ήταν φουσκωμένο με ήλιο και με ικανότητες να ελίσσεται, έτσι, για τις ανάγκες της μαγνητοσκόπησης, στις 2 Δεκεμβρίου, προσέλαβαν έναν εκπαιδευμένο σκοπευτή έτοιμο να πυροβολήσει σε περίπτωση που διέφυγε. Δυστυχώς όμως, οι κακές καιρικές συνθήκες καθυστέρησαν τις εργασίες, και ο διευθυντής του συγκροτήματος Steve O’Rourke παρέλειψε να ξανακαλέσει το σκοπευτή, για δεύτερη ημέρα και το μπαλόνι έσπασε χωρίς να αγκυροβολήσει και εξαφανίστηκε από μπροστά τους. Τελικά προσγειώθηκε στη περιοχή Kent και βρέθηκε από έναν τοπικό αγρότη, ο οποίος ήταν προφανώς οργισμένος, με το σκεπτικό ότι είχε τρομάξει τις αγελάδες του. Το μπαλόνι ανακτήθηκε και η μαγνητοσκόπηση συνεχίστηκε για τρίτη ημέρα, αλλά οι πρώτες φωτογραφίες του σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας θεωρήθηκαν ως καλύτερες, οπότε, παρέμειναν έτσι και η εικόνα του γουρουνιού, προστέθηκε αργότερα σε μία από αυτές. Το θέμα του άλμπουμ, συνεχίζεται και πάνω στο βινύλιο και στις ένθετες εικόνες της συσκευασίας. Στη πρώτη πλευρά του δίσκου, επάνω στην ετικέτα, εμφανίζεται ένα απόσπασμα τραβηγμένο από κατοπτρικό φακό, με ένα σκύλο να βρίσκεται στην Αγγλική εξοχή. Η δεύτερη πλευρά, περιλαμβάνει ένα γουρούνι και ένα πρόβατο, ρυθμισμένα ακριβώς στην ίδια θέση. Ο χειρόγραφος χαρακτήρας του ντράμερ της μπάντας Nick Mason, χρησιμοποιήθηκε ως τον τύπο γραφής της κυκλοφορίας, σε ολόκληρη τη συσκευασία. Το κεντρικό πλαίσιο του στο άνοιγμα, χαρακτηρίζεται από μονόχρωμες φωτογραφίες που δηλώνουν την εμφανή εγκατάλειψη, γύρω από το σταθμό ηλεκτροπαραγωγής. Το “Animals”, είδε τα φώτα τις δημοσιότητας, μέσω των Harvest Records (Αγγλία) και Columbia Records (Αμερική), όταν αναρτήθηκε στα ράφια των δισκοπωλείων στις 23 Ιανουαρίου 1977 στην Αγγλία και στις 12 Φεβρουαρίου στην Αμερική, κατακλύζοντας έτσι τη δεύτερη θέση και την εικοστή έβδομη στα charts αντίστοιχα. Επανακυκλοφόρησε σε cd το 1985 και στην Αμερική το 1987, σε ψηφιακό remaster cd και με νέο artwork, πάλι, το 1994. Ακολούθησε άλλη μια επανακυκλοφορία του, σε περιορισμένο βινύλιο αυτή τη φορά, το 1997 και μία άλλη εορταστική έκδοση του στην Αμερική την ίδια χρονιά, όπως και το 2000 ξανά, μέσω της Capitol Records. Συμπεριλήφθηκε στα box – set “Shine On’’ όπως και στο περιορισμένης κυκλοφορίας “Oh, By The Way”. Ένα καταπληκτικό άλμπουμ που ακόμα και σήμερα παραμένει επίκαιρο, ντυμένο με τα Progressive rock στοιχεία που χαρακτήρισαν το γνώριμο ήχο των Pink Floyd ανά τα χρόνια και που μαζί με τα “Darkside Of The Moon” και “The Wall”, αποτελεί το δισκοπότηρο της δικής τους Αγίας Τριάδας για τον σκεπτόμενο άνθρωπο. Εξακολουθώ να πιστεύω πως τόσο οι δύο αυτοί δίσκοι, όσο και τούτος, εάν έβρισκαν θέση σε κάθε σπίτι, σε κάθε γωνιά του πλανήτη, ανεξάρτητα από τι είδους μουσική ακούει ο καθένας, ο κόσμος που ζούμε σήμερα, θα ήταν πολύ καλύτερος.

Tracklist:
1. Pigs (On The Wings, Part 1)
2. Dogs
3. Pigs (Three Different Ones)
4. Sheep
5. Pigs (On The Wings, Part 2)

ΜΕΛΗ:
Dave Gilmour: κιθάρα, μπάσο, talk – box, συνθεσάιζερ, δεύτερα φωνητικά και πρώτη φωνή στο πρώτο μισό του ‘’Dogs’’
Roger Waters: μπάσο, φωνητικά σε όλα τα κομμάτια, δεύτερα φωνητικά, ακουστική και ρυθμική κιθάρα
Richarg Wright: ηλεκτρικό πιάνο, hammond, πιάνο, συνθεσάιζερ και δεύτερα φωνητικά
Nick Mason: τύμπανα και κρουστά
Snowy White: πρόσθετη κιθάρα στο “Pigs On The Wings”

Γιώργος Βαλιμίτης

669