Οι Yovel είναι από εκείνα τα συγκροτήματα που έχουν αποφασίσει να εκπέμπουν κοινωνικά μηνύματα μέσω του black metal. Και το κάνουν καλά! Αρκεί κάποιος να ακούσει προσεκτικά το “Hɪðəˈtu” (review), αλλά και το πιο πρόσφατο τους πόνημα “Forthcoming Humanity” (review). Πάντα ενδιαφέροντες στις απαντήσεις τους, οπότε ο Δημήτρης Μαρσέλος δεν χάνει την ευκαιρία να τα πει μαζί τους για μια ακόμη φορά.
–Δυο χρόνια έχουμε να τα πούμε και φαίνεται πως η κοινωνία μας συνεχίζει να πηγαίνει προς τα πίσω. Ποτε θα έρθει η Νέα Γη που ευαγγελίζεται το “Forthcoming humanity”;
Καλησπέρα Δημήτρη! Σε ευχαριστούμε πολύ για τη συνέντευξη και για τη δυνατότητα που μας δίνεις να μιλήσουμε για το live μας. Δυο χρόνια με τη βαρύτητα δύο αιώνων έχουν περάσει και είναι δυο χρόνια που άφησαν το στίγμα τους. Οι συνέπειες αυτών που έγιναν (και δεν έγιναν) αυτά τα δύο χρόνια έχουν ήδη αλλάξει το παρόν και υπονομεύουν το μέλλον των φτωχών όπου γης. Και τώρα με την εισβολή του ρωσικού στρατού όλα γίνονται πιο δύσκολα και πιο μουντά. Γράψαμε δυο λόγια για αυτό και σας καλούμε να τα διαβάσετε. (σ.σ. https://www.facebook.com/yovelband Πηγαίνετε στη δημοσίευση της 25ης Μαρτίου)
Δημήτρη, δεν ξέρω αν γνωρίζεις την περίφημη φράση που αποδίδεται στον Ιταλό επαναστάτη Αντόνιο Γκράμσι (που τη διάβασε πρώτα από τον συγγραφέα Romain Rolland): “Απαισιοδοξία της γνώσης / νόησης, αισιοδοξία της βούλησης”.
Για μας, αυτή η ενεργή αντίφαση κατατρέχει και εν πολλοίς, καθορίζει τις ζωές όλων μας. Είτε αυτών που θέλουν να τις αλλάξουν, είτε αυτών που αρνούνται. Για την ακρίβεια, κάθε ένας / μια από μας, ανάλογα την προσωπική και συλλογική του “στιγμή” βρίσκεται είτε στο έναν είτε στο άλλο πόλο αυτής της διελκυστίνδας, με τα αντίστοιχα χαρακτηριστικά που αυτή σου δημιουργεί.
Αλλά αυτό δεν ισχύει για το “Forthcoming Humanity”. Αυτό στέκεται με αυτοπεποίθηση στην πλευρά της “Αισιοδοξίας της Βούλησης”. Όπως γράφουμε και στον Επιτάφιο: “Through the desert of the Real, arm yourself with the Optimism of the Will”.
Έχει μια επαναστατική αισιοδοξία, άθραυστη και παλλόμενη. Το χρωστά σε ολ@ αυτ@ που πέρασαν και αυτούς που θα’ ρθουν. And so it shall be.
Ημερομηνία για τον New Planet Earth δεν έχουμε, δυστυχώς. Αλλά είτε σύντομα, είτε μέσα από τα ερείπια, θα τον φέρουμε. Όταν το κέρδος καταστραφεί ή δεν έχει κάτι άλλο να καταστρέψει, θα ξανακούσουμε την ανάσα της Ζωής.
–Ο COVID χάλασε όλων τα σχέδια και ο νέος δίσκος δεν μπόρεσε να παρουσιαστεί στο κοινό σας. Τι έχει λοιπόν το μενού από εμφανίσεις;
Έτσι ακριβώς είναι. Και οι Yovel, όπως τόσες χιλιάδες μπάντες και δημιουργοί, και όχι μόνο, είδαν τα σχέδια και τις προσδοκίες τους να ανατρέπονται την περίοδο που μας πέρασε. Δύο και χρόνια μετά, προσπαθούμε να δούμε πως θα προχωρήσουν οι Yovel σε αυτό το νέο τοπίο. Δεν έχουμε αυτή τη στιγμή τη δυνατότητα, για προσωπικούς λόγους, να ανακοινώσουμε πολλά live και περιοδείες, αλλά το σίγουρο είναι ότι θα είμαστε 6 Μάιου στο ΙΛΙΟΝplus και σας καλούμε να ξαναβρεθούμε.
Σε αυτό το σημείο θέλουμε να στείλουμε την αλληλεγγύη μας σε όλ@ τους καλλιτέχνες που, “είναι εξαρτημένοι” από την δημιουργία τους, βιοποριστικά. Οι Yovel δεν ζουν από τη μουσική τους, αλλά κατανοούν πόσο δύσκολες στιγμές πέρασαν και περνούν οι άνθρωποι αυτοί και πόσο αναγκαία είναι η στήριξη τους, ειδικά τώρα που τα live (αλλά και οι θεατρικές παραστάσεις κ.ο.κ.) επανέρχονται.
Γι’ αυτό καλουμε όλ@ οσ@ μας διαβάζουν να στηρίξουν όσα περισσότερα λαιβ μπορούν. Είναι σίγουρο ότι θα βοηθήσουν πολλαπλά.
-Σας επηρέασε αυτό το κενό της καραντίνας σαν άτομα και σαν συγκρότημα;
Ναι, μας επηρέασε. Τόσο σαν συλλογικότητα, όσο και σαν άτομα εντός αυτής. Η πανδημία, αλλά κυρίως η διαχείριση της από τα κράτη και το κεφάλαιο, αντικειμενικά μας άλλαξε. Για εμάς, η ίδια ή έννοια του “αξιοβίωτου” ήταν από τα πρώτα θύματα της πανδημίας, και πρώτα απ’ όλα στην καθημερινότητα μας.
Οι ισχυροί, μετά το πρώτο σοκ του Απρίλη – Μάη του 2020, αποφάσισαν σε μία και ενιαία στρατηγική. “Κάντε το εμβόλιο ή / και ψοφήστε”, “δουλέψτε ή / και ψοφήστε”, “πληρώστε ή / και ψοφήστε”, ανάλογα την περίπτωση. Η επιλογή της καραντίνας, όχι παντού, αλλά μόνο στα δικαιώματα και στις ελευθερίες μας, η πρόκριση του εμβολίου ως “iso” και πανάκεια, με την εξουσία να νίπτει τας χείρας της για οτιδήποτε άλλο, υποτίμησε ακόμα πιο πολύ τις ζωές μας.
Ίσως η ζωή των υποτελών να είναι το μοναδικό εμπόρευμα που η τιμή του έπεσε στο “Διεθνες Χρηματιστήριο”.
Στην Ελλάδα ζήσαμε την πιο σιχαμένη και οργουελική εκδοχή των παραπάνω. Η πιο ανάγλυφη στιγμή αυτής της απανθρωπιάς , για μας, ήταν εκείνες οι μέρες της άνοιξης του 2021, όπου εν μέσω καραντίνας, χιλιάδες άνθρωποι συνωστίζονταν / “προαυλίζονταν” στους ελάχιστους δημόσιους χώρους, κοιτώντας το ρολόι τους όταν πάει 6 ή ώρα, τσεκάροντας που έστησαν ενέδρα οι μπάτσοι για ελέγχους, προγραμματίζοντας ποια διαδρομή θα πάρουν για το σπίτι τους για να μην τους συναντήσουν.
Ευτυχώς, έγινε η εξέγερση της Νέας Σμύρνης και μαζεύτηκαν, αλλά για μήνες το κράτος – δεσμοφύλακας ζούσε και βασίλευε.
Και για τους Yovel ήταν κρίσιμη περίοδος. Το πρώτο ερώτημα που έπρεπε να αντιμετωπίσουμε είναι το αν συνεχίζουμε, με τόσες μπάντες να σταματάνε. Να επανα-βεβαιώσουμε ότι αυτό που φτιάξαμε μπορεί να αντέξει τις αλλαγές και τις ανατροπές στις ζωές των μελών του. Και, είπαμε ναι. Ακόμα ψάχνουμε τα βήματα μας, αλλά είμαστε εδώ.
-Ήταν μια πολυ δυσκολη περίοδος για όλους και η έννοια του κράτους άλλαξε μέγεθος και χώρισε τον κόσμο σε δυο Στρατόπεδα. Πως μπορεί να βοηθήσει η μουσική στην εκ νέου συμφιλίωση των ανθρώπων;
Είπαμε ήδη μερικά πράγματα για το πως ζήσαμε την προηγούμενη περίοδο. Συμφωνώντας μαζί σου, θα θέλαμε να πιστεύουμε ότι η κρατική πολιτική των διαιρέσεων των υποτελών σε εμβολιασμένους και ανεμβολίαστους (όπως ταυτόχρονα σε“γηνενείς” και “ξένους” κ.ο.κ.) δεν πέρασε όπως θα θέλανε. Πολύς κόσμος κατάλαβε ότι το μόνο που πρακτικά έκαναν οι κυβερνήσεις ήταν να φορτώνουν τους νεκρούς της πανδημίας στις ίδιες τις κοινωνίες. Να επιβάλλει ένα αίσθημα ενοχής σε εμάς τους ίδιους, ενώ οι ένοχοι είναι αυτοί και αποδεδειγμένα.
Δείτε στην Ελλάδα, που σφυρίζουν την λήξη της πανδημίας με 70 νεκρούς την ημέρα καθημερινά, για να προχωρήσει αδιατάραχτη η κυκλοφορία του εμπορεύματος και ο τουρισμός. Με νοσοκομεία διαλυμένα, με κόσμο να πεθαίνει σπίτια του ή σε διαδρόμους, ενώ οι “ειδικοί” διαβεβαίωναν για την ήπια μετάλλαξη που είναι πιο ακίνδυνη. Με τα υγειονομικά πάσα που επέβαλαν χωρίς εξαιρέσεις να καταργούνται “προς ώρας”, απλά γιατί ήρθε η “σεζόν”.
Όταν έχετε χρόνο και διάθεση, μελετήστε αυτή τη συνέντευξη που δώσανε τον Νοέμβρη του 2021, μια πολύ σημαντική συγγραφική κολλεκτίβα για τους Yovel, οι Wu Ming (link) που μετέφρασαν οι Εκδόσεις των Συναδέλφων. Είναι μια πολύ καλή προσπάθεια αποκρυπτογράφησης της ιταλικής συγκυρίας, που δεν είναι τόσο μακρινή.
Άλλα όπως σωστά αναφέρεις, η μουσική μπορεί να συμφιλιώνει και να ενώνει, ειδικά αν αυτή η ένωση πραγματοποιείται πάνω σε αρχές. Η μουσική ανέκαθεν ήταν και είναι η ανάσα των λαών, ο ήχος των επαναστάσεων. Μόλις ξεκίνησε ο πόλεμος, από τις πρώτες κινήσεις αλληλεγγύης ήταν συναυλίες – η αναζήτηση ενός κοινού τρόπου έκφρασης όλων, μαζί! Ένας συντονισμός των ανθρώπων στον ίδιο ρυθμό, στην ίδια μελωδία, στον ίδιο σκοπό. Αυτό σκοπεύουμε να κάνουμε και εμείς.
-Η κουβέντα γύρω από το black metal και το ναζισμό δεν σταματάει ποτέ. Κατά καιρούς, βλέπουμε είτε μουσικούς να μιλούν για απολιτίκ στάσεις και άλλους να προσπαθούν να κρύψουν την αληθινή τους φύση. Πως πιστεύετε πως ένας μουσικός πρέπει να στέκεται απέναντι στους ακροατές και το ίδιο το έργο του;
Σαν Yovel έχουμε τοποθετηθεί πολλές φορές για αυτά τα ζητήματα και στο Rockway. (link και link)
O φασισμός σε κάθε του εκδοχή του δεν έχει θέση στη μουσική που αγαπάμε – δεν έχει θέση πουθενά!
Όταν ξεκινούσαμε σαν Yovel το 2016, είχαμε μια αρκετά παράταιρη και φιλόδοξη – για την εποχή – σκέψη. Να φτιάξουμε και να παίξουμε black metal για τους “από κάτω” και να διώξουμε τους ναζί από την σκηνή, που είχαν επιλέξει και αφιερώσει δυνάμεις για να την κάνουν δικιά τους, ήδη απ’ τη δεκαετία του ‘90.
6 χρόνια μετά, μπορούμε να πούμε χωρίς υπερβολή, ότι όλη η σκηνή έχει κάνει τεράστια βήματα εμπρός και πλέον το nsbm είναι σε υποχώρηση, χωρίς φυσικά να έχουμε ξεμπερδέψει μαζί του.
Το ελπιδοφόρο είναι όμως, ότι ακόμα και στα στενά όρια της διεθνούς black metal σκηνής, πλέον μπορούμε να μιλάμε για ένα ανερχόμενο και επεκτεινόμενο ρεύμα που στέκεται μαχητικά απέναντι στους ναζί και στις νέες μεταμφιέσεις τους.
Δεκάδες νέες μπάντες και μουσικοί είναι πλέον ενεργές στο χώρο με φοβερές δουλειές, νέες συλλογικότητες που προωθούν τον αντιφασισμό στο black metal (ΑΒΜΝ https://www.youtube.com/channel/UCtjazZuy6AJ0rRtZ5bligMA) λειτουργούν ως αναντικατάστατες υποδομές ενός χώρου ελευθερίας και αξιοπρέπειας.
Γενικά το μέλλον δείχνει ελπιδοφόρο και εμείς από την πλευρά μας στέλνουμε αλληλέγγυους χαιρετισμούς σε όλ@ οσ@ συμμετέχουν, με όποια ιδιότητα, σε αυτή την προσπάθεια.
-Είμαι πολύ περιέργος να δω πως θα μεταφερθεί το album ζωντανά. Θα υπάρξουν ζωντανές απαγγελίες; Είναι εύκολο να μεταφέρεις σωστά την ατμόσφαιρα της ποίησης; Όλα εκείνα τα ακουστικά σημεία που που δίνουν κάτι το μοναδικό στο album;
Δημήτρη, θέλουμε να σου πούμε εσένα άλλα και όλ@ οσ@ διαβάσουν αυτή τη συνέντευξη, ότι θα δώσουμε τον καλύτερο εαυτό μας, πολλοί και πολλές, για αυτό το live.
Θα προσπαθήσουμε να κάνουμε αυτό το live μια εμπειρία αξέχαστη. Δεν θέλουμε να πούμε πολλά, πέρα από ότι επιδιώκουμε να είναι μια βραδιά ανεξίτηλη για κάθε ενά και μία που θα έρθει. Φυσικά και η Αντριάννα θα είναι μαζί μας για τις απαγγελίες … και πολλά άλλα!
Γι΄ αυτό κάνουμε αυτό το live σε ένα γνώριμο και φιλόξενο χώρο, όπως το ΙΛΙΟΝplus. Γιατι θα έχουμε το μέγιστο έλεγχο σε όλα τα συστατικά της δημιουργίας και γιατί θα μπορούμε τεχνικά να υποστηρίξουμε στο μέγιστο βαθμό τις σκέψεις και το σχέδιο μας για το live.
Γι’ αυτό σας καλούμε να έρθετε, πέρα φυσικά από το να ακούσετε και τους Zakula και Volynka.
-Πως έχει υποδεχθεί το μουσικό κοινό το album ως τώρα; Έχετε ακούσει τίποτα τρελά σχόλια;
Για να είμαστε ειλικρινείς, ο δίσκος αυτός απέσπασε τα σχόλια που περιμέναμε, και μην παρεξηγηθούμε ως ψώνια. Ξέρουμε ότι μια δυναμική πιθανά να περιορίστηκε λόγω lockdown και πανδημίας. Αλλά, παρόλα αυτά, πολύς κόσμος βρήκε το χρόνο και μίλησε μαζί μας και μας είπε ότι αυτός ο δίσκος ήταν πολύ σημαντικός, προσωπικός και βιωματικός για αυτούς. Ήταν μια δημιουργία που επεδίωκαν να την ακούν συνέχεια και τους προκαλούσε δυνατά συναισθήματα.
Αυτό θέλαμε. Ξέραμε ότι ήταν μια επιλογή κάπως μειοψηφική και “δύσκολη”, ειδικά για το μη-ελληνόφωνο κόσμο, αλλά τα συγκινητικό είναι ότι τέτοια σχόλια λάβαμε και από φίλους από όλο το κόσμο. Και εννοούμε όλο τον κόσμο.
Γιατί η ιστορία που αφηγούμαστε είναι παγκόσμια και οικουμενική. Και ίσως επειδή δώσαμε τον καλύτερο εαυτό μας σε μεταφράσεις, εξηγήσεις και εξήγηση του πλαισίου.
Φυσικά υπάρχουν και οι “πρωτοδισκάκηδες”, αυτή η λαίλαπα … Μέσα σε αυτούς και ο drummer μας, που είναι και αρκετά ερριστικός με το θέμα. Αλλά μη χαλάσουμε τις καρδιές μας τώρα με στερεοτυπικές χαζομάρες για αυτούς τους πολύτιμους φίλους των μουσικών …
–Πολύς κόσμος ψωνίζει στα live, οπότε εκ μέρους αυτών θα ήθελα να ξέρω σε τι format είναι το album διαθέσιμο; Θα έχουμε άλλα νέα καλούδια;
Νεα φουρνιά από μπλούζες και CD. Νέα καλούδια όχι πολλά, πέρα από μια μικρή έκπληξη!
–Έχουν οι Yovel ξεκινήσει να γράφουν νέα κομμάτια; Ποια φιλοσοφική έννοια θα αναλύσετε την επόμενη φορά;
Εξαιρετική ερώτηση και πάνω στην ώρα!
Αν για εμάς ο πρώτος δίσκος ήταν μια ενσυνείδητη αντιπαράθεση με τα ατομικά και συλλογικά μας αδιέξοδα και συντριβές, αν ο δεύτερος ήταν ένας φόρος τιμής στην επανάσταση και στην Αισιοδοξία του Αγώνα, ο επόμενος φαίνεται ότι ακόμα ψάχνει και ψάχνεται.
Αλλά!
Έχουμε οδηγό σε αυτή τη νέα και γοητευτική αναζήτηση. Δεν ξέρω αν γνωρίζεις τον Μπιούνγκ – Τσουλ Χαν, ένα σπουδαίο διανοούμενο της εποχής μας. Αν όχι, κάνε μια χάρη στον εαυτό σου και διάβασε οτιδήποτε από τα έργα του.
Για μας, ένα συγκλονιστικό απόσπασμα βρίσκεται στο τελευταίο του βιβλίο, “Η κοινωνία της παρηγοριάς – ο πόνος σήμερα”.
Εκεί αναφέρει: “ […] Η οικονομοποίηση του πολιτισμού και η πολιτισμοποίηση της οικονομίας αλληλοενισχύονται. Γκρεμίζεται η διάκριση ανάμεσα στον πολιτισμό και στο εμπόριο, ανάμεσα στην τέχνη και στην κατανάλωση, ανάμεσα στη τέχνη και στη διαφήμιση. Οι ίδιοι οι καλλιτέχνες αναγκάζονται να προωθήσουν τον εαυτό τους ως εμπορικό σήμα. Συμβιβάζονται με τους κανόνες της αγοράς γινονται αρεστοί [σσ: likeable]. […] Η δημιουργικότητα, όμως, ως οικονομική στρατηγική επιτρέπει μόνο παραλλαγές του Ίδιου. Δεν έχει καμία πρόσβαση στο εντελως Άλλο. Της λείπει η αρνητικότητα της ρήξης, η οποία πονάει. Πόνος και εμπόριο αλληλοαποκλείονται”.
Τα παραπάνω για εμάς, είναι πολύ σημαντικά, καθώς εξηγούν πολλά για τα αδιέξοδα που βλέπουμε στη μουσική σκηνή γενικά, αλλά και επιβεβαιώνουν τις εμπειρικές μας προσεγγίσεις μας πάνω στην δημιουργία ως τώρα.
Άρα, σε επίπεδο φιλοσοφικής έννοιας, ίσως να -ξανα-προσεγγίσουμε την έννοια του πόνου, αλλά ενός γόνιμου πόνου, συλλογικού, που βιώνουμε όλοι οι υποτελείς. Ενός κοινού πόνου που οδηγεί και γεννάει ρήξεις. Σε ρήξεις που επιδιώκουν την συνειδητή επαφή με το Άλλο, με το ρίγος. Το ανατρίχιασμα. Αν καταφέρουμε να ανατριχιάσουμε ενώ δημιουργούμε, σημαίνει ότι θα είμαστε στο σωστό δρόμο.
-Προσπαθώ να κλείσω τα μάτια και να φανταστώ τους Yovel να παιζουν σε άλλο ύφος. Έχετε ονειρευτεί κάτι άλλο από αυτό που ήδη κάνετε;
Και άλλη ωραία ερώτηση. Η αλήθεια είναι ότι παίζουμε black metal γιατί αυτό μας ήταν το πιο κοντινό, βιωματικά και τεχνικά. Ήταν ο πιο “αγώγιμος” τρόπος έκφρασης, σε μια περίοδο όπου το είχαμε πραγματικά ανάγκη.
Ήδη, με τον 2ο δίσκο μας, δείξαμε ότι θέλουμε να γίνουμε – μεταξύ άλλων – πιο κατανοητοί, να δώσουμε ένα βοηθητικό σκαλοπάτι σε αυτόν τον κόσμο που απωθείται από αυτό το τείχος κραυγών και δυσαρμονιών που είναι το black metal. Και νομίζουμε ότι αυτή η τάση είναι γενικευμένη στο είδος μας και αυτό είναι καλό, στο βαθμό που επιδιώκει μια λαϊκότητα που παραδοσιακά το genre δεν είχε / δεν επεδίωκε, εγκλωβισμένο σε έναν πρωτοκοσμικό ελιτισμό και μια shock value μεθοδολογία.
Τώρα θα μας πεις, δεν υπάρχουν άλλα είδη που είναι πολύ πιο εύκολα γι’ αυτό? Ναι, φυσικά. Αλλά αυτό είναι το ταξίδι μας – ως τώρα. Αλλά το σημαντικό, ότι και αν κάνουμε, είναι το ανατρίχιασμα, που αναφέραμε πιο πάνω.
–Αν είχαμε τη δυνατότητα να στήσουμε ένα φεστιβάλ οπουδήποτε με οποιαδήποτε σύνθεση, που και ποιους θα διαλέγατε;
Πλατεία Ταξίμ, όπως το 2013. Ή Τσιάπας. Μουσικές από όλα τα είδη και όλο τον κόσμο. Συζητήσεις για όλα. Με φίλ@ και συντρόφ@ απο παντού. Ελευθερία και Αγώνας. Για πάντα.
Και αφιέρωμα Chuck κάπου πιο δίπλα. Πάλι για πάντα.
–Για τελείωμα όπως πάντα θέλω να μιλάει η τέχνη. Χαρίστε μας μερικους στίχους από το “Forthcoming Humanity”, προσκαλώντας μας στο Ίλιον Plus.
“Stıll waiting for that nuclear eclipse? We are knee-deep in the post-apocalypse”
Τα λέμε 6 Μαΐου.
1198 
