
Disclaimer**Κανένα πρόγραμμα ΑΙ δεν χρησιμοποιήθηκε για να υπαγορεύσει τις απαντήσεις ή για να κάνει γραμματικό έλεγχο στις απαντήσεις. Ότι διαβάζετε είναι το αποτέλεσμα της συλλογικής απάντησης των Yovel και μόνο αυτών.
Σας διαβεβαιώνω επίσης, πως ούτε οι ερωτήσεις του Δημήτρη Μαρσέλου προέκυψαν από συνεργασία με γνωστό σύστημα τεχνητής νοημοσύνης, αλλά αυτό θα το καταλάβετε και μόνοι σας, ελπίζω. Νέο album για τους Yovel, ζωντανή εμφάνιση με Sun Worship και Zakula στις 10 Μαΐου και γενικά, μια τάση στην φιλοσοφική και κοινωνική ανησυχία. Φτάνει με την εισαγωγή όμως.
-Καλησπέρα για μια ακόμη φορά. Είναι σαν προκαθορισμένο ραντεβού μια συνέντευξη μετά από κάθε album σας. Πως πάει το “Great Silence”; Γίνατε όργανο του καπιταλισμού ή όχι ακόμη;
Καλησπέρα Δημήτρη! Χαρά μας να βρισκόμαστε στο φιλόξενο Rockway.gr, ένα μουσικό portal που βρίσκεται πάντα δίπλά στήν underground εγχώρια σκηνή.
H ”Μεγάλη Σιωπή” είναι εκεί έξω εδώ και λίγο καιρό, αγγίζει τις καρδιές και τα μυαλά όσων επιλέγουν να βυθιστούν στο σκοτάδι της, είμαστε χαρούμενοι που η τέχνη μας βρίσκει ανταπόκριση, θέτει ερωτήματα και βάζει σε κίνηση το νου.
Όλ@ είμαστε κομμάτι του καπιταλισμού, δεν το θέλουμε, δεν το επιδιώκουμε, προσπαθούμε να κάνουμε κάτι για αυτό. Παρόλα αυτά γινόμαστε μέρος του, μέρος του προβλήματος με τις συνήθειές μας, τη κατανάλωσή μας, τα “κλικ” μας, την απάθειά μας. Μετά από κάποια χρόνια δεν ζούμε σε μια γυάλα ώστε να μην επηρεαζόμαστε αλλά προβληματιζόμαστε παραπάνω για το τι τελικά είμαστε. Και από εκεί, αν κάποιος θέλει να το δει αισιόδοξα, τι μπορούμε να κάνουμε διαφορετικά.
Better days will come; Είναι ένα κομβικό ερώτημα που θα απαντηθεί θετικά αν η αισιοδοξία της βούλησης καταφέρει να κερδίσει στα σημεία την απαισιοδοξία της γνωσης.
-Στο bandcamp σας γράφει: “Το “Great Silence” κοιτάει προς τα μέσα. Επειδή τώρα γνωρίζουμε”. Θα μπορούσα να μαντέψω ποιο μέσα εννοείται και τι γνωρίζετε πλέον, αλλά προτιμώ να εξηγήσετε εσείς.
H ”Μεγάλη Σιωπή” είμαστε εμείς και οι ενοχές μας. Η συνειδητότητα της καθημερινής μας μάχης για να παραμείνουμε διαυγείς, σχετικά συναισθηματικά υγιείς και με κρυστάλλινη εικόνα του τι συμβαίνει γύρω μας.
Ζούμε στην εποχή των τεράτων. Η γενοκτονία δίπλα μας είναι ένα συνηθισμένο ”θέαμα”. Το άγχος της διαβίωσης είναι η απλή καθημερινότητα. Το αν θα βρούμε σπίτια για να μείνουμε και αν θα μας κοστίσουν ένα μηνιάτικο είναι ο ”νόμος της αγοράς”. Προσπαθούμε να μην τρελαθούμε. Καταφέρνουμε να επιβιώνουμε.
Από τα αδιέξοδα που μας κατακλύζουν, η συνήθεια στην οποία βυθιζόμαστε φτιάχνει ολόκληρες κοινωνίες απάθειας. Τίποτα δεν αλλάζει. Η ”Μεγάλη Σιωπή” μας καταπίνει στη μαύρη δίνη της. Πρέπει να κοιτάξουμε μέσα μας για να ουρλιάξουμε ένα τεράστιο ”Φτάνει!”
Το προσπαθούμε. Θα δούμε αν θα τα καταφέρουμε.
-Για το εξώφυλλο πάλι, θα μπορούσαμε να σπαταλήσουμε ολόκληρη τη συνέντευξη. Είναι ένα ζωγραφιστικό κολάζ που περιγράφει τις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες. Ξενοφοβία, έλλειψη ανθρωπίνων δικαιωμάτων, εμπόριο ανθρώπων και άλλα πολλά. Πως προέκυψε το εικαστικό;
Εμείς περιγράψαμε μια πολύ γενική ιδέα και η Δανάη Γιατράκη το μετέτρεψε σε ένα σύγχρονο, αποπνικτικό παρά τα χρώματα του, κολάζ της ζωής μας. Ζούμε στην παράνοια του χάους. High-tech ντόπα για να είμαστε μόνιμα συνδεδεμένοι στην social media ουτοπία και να μη βαράμε στερητικά, διαρκώς αυξανόμενη φτώχεια, ατελείωτη μοναξιά, αυξανόμενο μίσος, καθημερινός θάνατος σε θάλασσες νεκροταφεία, πόλεμος προ των πυλών, κυνήγι των λάικ και αντικαταθλιπτικά, με background μια ατελείωτη σιωπή και στόχο πάνω από τα κεφάλια μας μια ”τοξική χαρωπότητα”. Ότι και αν συμβαίνει πρέπει να φαίνεται ότι χαμογελάς, σαν τον Τζόκερ.
Αυτή είναι η κοινωνία μας το 2025 και η Δανάη την περιέγραψε όπως της πρέπει.

-Πρώτα ήρθαμε αντιμέτωποι με το “Scroll.Post.Like.Die” και το κινηματογραφικό του video clip. Με συγχωρείτε που δεν συμμετείχα στα γυρίσματα, αλλά ελπίζω να μου περιγράψετε εσείς πως είναι να είσαι μέρος μιας καλλιτεχνικής οπτικής παραγωγής. Καταρχάς, περάσατε καλά;
Ήταν μια τεράστια εμπειρία, δύσκολη στη σύλληψη και σχεδόν αδύνατη στην υλοποίηση. Με μεράκι και άπειρο κόπο και υπό την καλλιτεχνική καθοδήγηση της Αντριάννας Ανδρέοβιτς, καταφέραμε να δημιουργήσουμε ένα video που μιλάει για το σήμερα με έναν τρόπο ξεκάθαρο. Είμαστε πολύ περήφανοι για αυτή τη δημιουργία.
Θα αντέξει στο χρόνο και αποτελεί μια αρκετά ρεαλιστική απεικόνιση αυτού που ζούμε σήμερα.
Ήταν χαρά μας που δουλέψαμε με επαγγελματίες του καλλιτεχνικού χώρου και ήταν μεγάλη μας τιμή που φίλοι της μπάντας, φίλοι μας, ξόδεψαν αρκετό από τον πολύτιμο τους χρόνο για να συμμετάσχουν στο εγχείρημα.
Ελπίζουμε στο επόμενο να τα καταφέρεις να είσαι! Έλειψες!
-Το τραγούδι πραγματεύεται ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα στις μέρες μας, τα κοινωνικά δίκτυα και την επίπτωση τους στην ανθρώπινη ψυχολογία. Πιστεύετε πως ολοένα οι άνθρωποι οδηγούνται στην απομόνωση και την αντικοινωνικότητα;
Οι ανθρώπινες σχέσεις είναι πλέγματα και αλληλεπιδράσεις. Είναι ανάγκη. Εξαρτώνται από τον ελεύθερο χρόνο, που ελαχιστοποιείται. Από την οικονομική δυνατότητα που συμπιέζεται -για να κοινωνικοποιηθείς πρέπει να βγεις- πρέπει να μπορείς να πας ένα ταξίδι. Η επικοινωνία δεν ήταν ποτέ εύκολη ανάμεσα στους ανθρώπους. Για αυτό πάντα διαμορφώνονταν κοινωνικοί χώροι και συνθήκες που την επέτρεπαν και την ενίσχυαν.
Πλέον η ανθρώπινη επικοινωνία είναι εμπόρευμα. Η προσοχή μας, αξίζει πολύ και προσπαθούν να την κάνουν να κοστίζει ακόμα περισσότερο. Είμαστε εμπόρευμα, ο ελάχιστος ελεύθερος χρόνος που μας απομένει μετά από το κυνήγι της επιβίωσης, τίθεται σε πλειστηριασμό. Οι άπειρες εφαρμογές μας προσφέρουν μια επίφαση κοινωνικοποίησης, αλλά στην πραγματικότητα επιτυγχάνουν – με το αζημίωτο- να μας μετατρέπουν σε μη κοινωνικά όντα, σιωπηλά, θλιμμένα, οργισμένα.
-Στη συνέχεια, το album βάζει στον στόχο τον φασισμό, την ξενοφοβία και την έλλειψη ενσυναίσθησης που συνεχώς αυξάνεται στη χώρα μας. Ίσως λέω κουταμάρες και να εννοείτε κάτι άλλο βέβαια.
Αυξάνεται σε όλο τον πλανήτη, όχι μόνο στη χώρα μας. Είναι ένα διαρκές σύμπτωμα του καπιταλισμού, που παρουσιάζει έξαρση σε συνθήκες κρίσης. Ο λευκός δυτικός – προνομιούχος – ανθρωπότυπος αισθάνεται απειλή διότι η καθημερινότητά του πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο. Η οικονομική και κοινωνική κρίση που βιώνει και ο θυμός και η απελπισία που παράγει είναι πάντα εύκολο να οδηγηθεί προς τους αδύναμους. Τους διαφορετικούς. Τους ξένους. Ποτέ δεν αισθάνεται ότι μπορεί να βρεθεί στη θέση τους. Αρκεί να συντηρεί την ψευδαίσθηση μιας ευημερίας που καταρρέει. Θα στοχεύσει τους πρόσφυγες, την LGBTQI κοινότητα, τις γυναίκες, τα ”αντεθνικά στοιχεία”. Ποτέ τον εαυτό του. Ποτέ όσους ευθύνονται για τον θυμό και την απελπισία που βιώνει.
Επιπλέον στην Ελλάδα έχει “αποδοθεί” ένας πολύ συγκεκριμένος ρόλος. Του τοίχους προστασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης απέναντι στα προσφυγικά κύματα, του συνοριοφύλακα που βυθίζει βάρκες, της αποθήκης ψυχών που θα λειτουργεί αποτρεπτικά για τους επόμενους. Η Ελλάδα δολοφονεί καθημερινά μετανάστες και πρόσφυγες. Το κάνει η Κυβέρνηση, το κάνει η ΕΕ, το κάνουν αυτόκλητοι ακροδεξιοί συνοριοφύλακες. Γίνεται δίπλα μας και έχουμε μάθει να ζούμε με αυτό. Από παραίτηση. Από συνήθεια.
-Στο τέλος, πάντως στέλνετε ένα αισιόδοξο μήνυμα, πως καλύτερες μέρες θα έρθουν. Βοηθάει άραγε η μουσική στο να βλέπουμε πάντα ένα φως ελπίδας στο μέλλον;
Για εμάς είναι μιας μορφής ψυχικού εξαγνισμού. Ισως δεν είμαστε πραγματικά αισιόδοξοι. Εξάλλου το κλείσιμο στο Better days will come περιλαμβάνει και μια διφορούμενη έννοια για το πως θα έρθει η «λύτρωση». Σε κάθε περίπτωση, προσπαθούμε να αφήνουμε πάντα μια χαραμάδα ελπίδας για να μπορούμε εμείς οι ίδιοι να πορευόμαστε στην καθημερινότητά μας. ”Better days will come” στην τελική, είναι ένα κάλεσμα αντίστασης σε όσ@ αισθάνονται το ίδιο με εμάς. Διότι αν δεν δράσουμε εμείς, προφανώς καμία καλύτερη μέρα δεν πρόκειται να έρθει.
-Η παραγωγή του album περιέχει πολύ σκοτάδι πάντως και είναι ακουστικά σκληρή. Θελήσατε να βγάλετε τη βαρύτητα των θεμάτων ηχητικά ή ήταν καθαρά προσέγγιση στυλιστική, ούτως ώστε να μη χαθεί τον πρότερο μπλαμεταλικό vibe;
Δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά. Ο δίσκος είναι εσωτερικός, δύσκολος, σκληρός και μαύρος. Διότι αυτά πραγματεύεται. Είναι προφανές ότι υπηρετούμε το συγκεκριμένο ιδίωμα, συνεπώς ο ήχος έχει κάποια κανονιστικά πλαίσια, αλλά παίζουμε και γράφουμε αυτά που νιώθουμε.
Είμαστε πάρα πολύ ευχαριστημένοι από τη συνεργασία μας με τον Μιχάλη Καρπαθίου στα d studios και την παραγωγή-ήχο που δημιούργησε για μια ακόμη φορά.
Είναι ένας σταθερός συνοδοιπόρος μας αυτά τα χρόνια και τον ευχαριστούμε για την υπομονή και το δημιουργικό ενδιαφέρον.
–Βλέποντας λεπτομέρειες στο bandcamp το μάτι μου έπεσε στα εξής: – Δίκαιη πληρωμή δόθηκε σε όσους εργάστηκαν για το album. Και – πως δεν έχει χρησιμοποιηθεί πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης. Πράγματα που θα έπρεπε να θεωρούνται αυτονόητα. Γιατί νιώσατε την ανάγκη να τα επικοινωνήσετε;
Στην επόμενη δεκαετία, οι AI workers θα έχουν αντικαταστήσει τον ανθρώπινο παράγοντα σχεδόν σε κάθε ψηφιακό χώρο. Ήδη το βλέπουμε να συμβαίνει στην τέχνη σε ανησυχητικό βαθμό και με ανησυχητική ταχύτητα. Αυτή η εξέλιξη δεν θα προσφέρει τίποτα σε πρωτότυπη δημιουργία. Οι AI απλά αναπαράγουν -χωρίς την άδεια κανενός- όλη την ανθρώπινη γνώση και καλλιτεχνική έμπνευση αλλά δεν προσφέρουν τίποτα καινούριο.
Με μαθηματική ακρίβεια οδηγούμαστε σε μια πλαστικοποιημένη επαναληψιμότητα. Στον «θάνατο» της δημιουργίας.
Σήμερα πρέπει να καταλάβουμε τι έρχεται, να το βάλουμε απέναντι, να μη γίνουμε κομμάτι του. Να υπερασπιστούμε την καλλιτεχνική δημιουργία, τους χώρους της και τους ανθρώπους της.
-10/5 με τους ZAKULA και τους Sun Worship. Τι να περιμένει ο κόσμος από τους Yovel εκείνη τη μέρα;
Την αλήθεια μας. Όπως πάντα.
-Για τέλος, έναν στίχο σας που θα θέλατε όλοι να τραγουδήσουν μαζί σας στο An Club.
“scroll / post / like / die
binge / watch / work / die”

