METALLICA: “Ride the Lightning”

MONUMENT

Θα μπορούσα να εγκαινιάσω την αρθρογραφία μου στη στήλη “Monuments” με το «διαστημικό» και αγαπημένο μου Metallica άλμπουμ “Master of Puppets”, αλλά δε θα το κάνω. Αντί αυτού θα ασχοληθώ με ένα άλλο «μνημείο» της μουσικής μας και δείγμα τελειότητας της «αγίας τετράδας» της δισκογραφίας τους, το εμβληματικό “Ride the Lightning”. Θα προσπαθήσω μέσα από γεγονότα που (πάνω κάτω) η πλειοψηφία γνωρίζει, αλλά και μέσα από την προσωπική μου εμπειρία-γνωριμία με το άλμπουμ, να καταστήσω σαφές γιατί το “RtL” αποτελεί το “groundbreaking” (που λένε και στο χωριό μου) άλμπουμ τους. Μπορεί όντως το “MoP” να πήγε το thrash (και το metal κατ’ επέκταση) σε νέα «μονοπάτια», μπλέκοντας τη μελωδία με την τραχύτητα σε πρωτόγνωρο βαθμό, η αρχή όμως είχε γίνει το 1984, όταν οι Αμερικάνοι αποφάσισαν να «καβαλήσουν την αστραπή» και να κατακτήσουν τον κόσμο.

1983 και έχει μόλις κυκλοφορήσει το “Kill ’em All” «κόβοντας το νήμα» σε αυτόν τον άτυπο αγώνα ταχύτητας (κυριολεκτικά και μεταφορικά), για την πρωτοκαθεδρία της thrash σκηνής. Έχοντας θέσει από πολύ νωρίς εαυτούς ως «οδηγούς» στο «άρμα» της Bay Area, δε χάνουν χρόνο και ξεκινούν να γράφουν το επόμενό τους άλμπουμ. Και κάπου εδώ, με έναν μαγικό κατά πολλούς τρόπο, οι Metallica «γυρνάνε το διακόπτη» και «εκτοξεύονται» μίλια μακριά από τους υπόλοιπους «διεκδικητές του θρόνου». Μαγικό τρόπο είπα; Γράψε λάθος πιτσιρίκο. Δεν υπάρχουν μαγικές συνταγές εδώ. Μόνο συνειδητές αποφάσεις και τύχη για το αν θα σου βγουν. Στην περίπτωση των ‘tallica συνέβησαν και τα δύο στο μέγιστο βαθμό.

Είχαν φροντίσει προ “Kill ’em All” να κάνουν δύο «μεταγραφές αεροδρομίου» όπως αποδείχτηκε αργότερα και στο δεύτερο επερχόμενο τότε άλμπουμ τους να τους δώσουν έδαφος να ξεδιπλώσουν το τεράστιο ταλέντο τους. Δεν είμαστε Wikipedia, αλλά μιλάμε φυσικά για τους Kirk Hammett και Cliff Burton (RIP) οι οποίοι λαμβάνουν συνθετικά credits σε 4/8 ο πρώτος και 6/8 τραγούδια ο δεύτερος, κάνοντας άμεσα αντιληπτή την αλλαγή νοοτροπίας και συνθετικής προσέγγισης της μπάντας. Το όνομα του «εξοστρακισμένου» πλέον Dave Mustaine εμφανίζεται για τελευταία φορά σε άλμπουμ τους σε δύο κομμάτια, πριν ξεκινήσει τη δική του πορεία προς την κορυφή, πατώντας πάντοτε το ένα πόδι στο πλάνο της «εκδίκησης», αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία.

1987 και ο 7χρονος τότε γράφων βρίσκεται σε εθιμοτυπική επίσκεψη σε συγγενείς στην Αθήνα. Περιεργαζόμενος κάτι κασέτες του 16χρονου ξαδέρφου του, πέφτει στα χέρια του μία με ένα μουντό, δυσοίωνο μωβ εξώφυλλο, κάτι επιβλητικά φωσφοριζέ μεταλλικά γράμματα που παρήγαγαν αστραπές και μια άδεια ηλεκτρική καρέκλα στο κέντρο του θέματος. Μέσα στις φωτογραφίες βλέπει κάτι μεμονωμένες του γκρουπ σε έξαλλη κατάσταση και μία ασπρόμαυρη όπου όλοι μαζί κοιτούσαν σοβαροί και ανέκφραστοι το φακό. Τότε φυσικά δεν υπήρχαν στο μυαλό του αυτές οι περιγραφές, παρά μόνο η εντύπωση που του προκάλεσε όλο αυτό καθώς και η περιέργεια να ακούσει τί στον π#οντ@ (ούτε έτσι μιλούσε) «παίζει» εκεί μέσα. “Ηλία, να βάλω λίγο να ακούσω αυτή την κασέτα;” ρώτησε ο αθώος. “Και το ρωτάς; Εννοείται. Κάτσε μια στιγμή να τη γυρίσω στην αρχή” (αχ αθάνατες εποχές rewind). Το play πατιέται, το booklet ξεδιπλώνεται, οι πρώτες νότες του “Fight Fire With Fire” βγαίνουν από το κασετόφωνο και ένας ολόκληρος νέος κόσμος ανοίγεται μπροστά στα μάτια του. Οι ακουστικές κιθάρες που θυμίζουν μουσικό κουτί, δίνουν τη «σκυτάλη» στην ηλεκτρική εκκένωση που ακολουθεί και το riff του “Fight…” στοιχειώνει μια για πάντα την ψυχή του 7χρονου γράφοντα. Τα καλώδια είχαν ενωθεί. Ο διακόπτης είχε κατέβει. Το κύκλωμα είχε κλείσει. Ο ηλεκτρισμός είχε μεταδοθεί και τίποτα δε θα ήταν πια το ίδιο.

1983 Φθινόπωρο και η τετράδα έχει επικεντρωθεί στη δημιουργία του 2ου της άλμπουμ στο γκαράζ του σπιτιού των James και Ulrich, στο El Cerrito της Καλιφόρνια. Τη βραδιά του Halloween λοιπόν σε ένα live στο Keystone club στο Palo Alto, οι Metallica παρουσιάζουν και 3 νέα κομμάτια από το επερχόμενο άλμπουμ τους. Αυτά είναι τα “Fight Fire With Fire”, “Creeping Death” και “Ride the Lightning”. Φαντάζεστε με τι σοκ και δέος ήρθαν αντιμέτωποι εκείνοι οι κωλόφαρδοι που είχαν την τύχη να βρεθούν εκεί; Ανάμεσα σε άλλα κομμάτια που έπαιξαν εκείνο το βράδυ ήταν και ένα ακόμη καινούργιο, ορχηστρικό και περίπλοκο τραγούδι ονόματι “When Hell Freezes Over”. Βέβαια ο κόσμος θα το γνώριζε αργότερα ως “The Call of Ktulu”, αλλά το θέμα ήταν πως οι πιτσιρικάδες έστειλαν το μήνυμα πως δεν πρόκειται να μείνουν προσκολλημένοι μόνο στη νεανική ορμή του “Kill…”, αλλά θα πήγαιναν το πράγμα ακόμη πιο πέρα και μάλιστα από πολύ νωρίς.

1984 και με μπροστάρη τον κοντό και πάντα δραστήριο Δανό ντράμερ τους και τις διασυνδέσεις του, οι Αμερικανοί εγκαθίστανται στην Κοπεγχάγη και τα Sweet Silence Studios, όπου μέσα σε τρεις βδομάδες ηχογραφούν το “Ride the Lightning”. Γιατί κατέληξαν στην άλλη άκρη του Ατλαντικού για να ετοιμάσουν το άλμπουμ; Αφενός γιατί θα συμμετείχαν ως support στους Venom στην πρώτη τους Ευρωπαϊκή περιοδεία και αφετέρου ο Ulrich εκμεταλλευόμενος τα «κονέ» του στη Δανία και το όραμα-κάλο που είχε για την μπάντα και το μέλλον της, πρότεινε να γίνει η ηχογράφηση εκεί. Βέβαια να τονίσουμε πως εκεί είχε ηχογραφηθεί και το “Difficult to Cure” των Rainbow και ο Lars ως λάτρης της μπάντας αλλά και του ήχου της, θέλησε να αναπαράγει και για τη δική του μπάντα το ανάλογο vibe των συγκεκριμένων studios και μάλιστα και με τον ίδιο παραγωγό, τον θρυλικό Flemming Rasmussen. Ο ίδιος ο Rasmussen δε γνώριζε καν την ύπαρξη της μπάντας, αλλά κατά τη συνεργασία τους εντυπωσιάστηκε από τον επαγγελματισμό τους παρά το νεαρό της ηλικίας τους, αν και αρχικά είχε «βαρέσει μπιέλα» από την αδυναμία του Lars να «κρατάει» τους χρόνους στο παίξιμό του στα ντραμς, και μάλιστα βοήθησε τα μάλα στην τελειοποίηση τριών νέων τραγουδιών (“For Whom the Bell Tolls”, “Trapped Under Ice” και “Escape”) στο στούντιο.

Εκείνη την περίοδο δημιουργήθηκε και το πολυσυζητημένο “Fade to Black”, η πρώτη τύπου μπαλάντα των Metallica, με τους “πρωτοδισκάκηδες” να αναθεματίζουν την μπάντα που δεν έπαιζε “πριονοκορδέλα” σε όλο το δίσκο και πως ξεπουλήθηκε και δε θα πάνε πουθενά έτσι και άλλα τέτοια ωραία. Και μετά από αυτό το ευχάριστο διάλειμμα άφθονου γέλιου, επιστρέφουμε στην πραγματικότητα και την ολοκλήρωση των ηχογραφήσεων καθώς το “Ride the Lightning” είναι έτοιμο να παραδοθεί στην ανθρωπότητα.

1991 και ο 11χρονος τότε γράφων έρχεται εις γάμου κοινωνία με το heavy metal μέσω του “Metallica” (aka Black Album) και επιστρέφει στο προ 4ετίας ηλεκτρικό αλλά ανενεργό από τότε κύκλωμα, και με ένα walkman εφόδιο ακούει ξανά και ξανά με κάθε λεπτομέρεια το άλμπουμ. Καταλαβαίνει καλύτερα πλέον αυτό το δυσοίωνο μωβ, θαμπώνεται από τη λάμψη των γραμμάτων και αντιλαμβάνεται προς τι ο τίτλος, οι αστραπές και η ηλεκτρική καρέκλα, μέσα από το ομώνυμο τραγούδι. Νιώθει όπως ο αγριεμένος Hetfield, ο εκστασιασμένος Burton, ο πορωμένος Hammett και ο μονίμως «σφιγμένος» Ulrich του εσωφύλλου, παίζοντας όλα τα όργανα στον αέρα μέσα στα 47 λεπτά που διαρκεί το άλμπουμ. Μαθαίνει όλους τους στίχους απ’ έξω, ακόμα και του “the Call of Ktulu” που είναι instrumental, πράγμα που τον βοηθάει και στα αγγλικά του αργότερα και στην τελική ποιος είπε ότι το heavy metal δε διδάσκει και είναι «βαβούρα»;

1984 την 27η Ιουλίου το “Ride the Lightning” «σκάει» μεγαλοπρεπώς στην αγορά μέσω της Megaforce Records στις ΗΠΑ και της Music for Nations στο Ην. Βασίλειο. Αν εξαιρέσουμε τους κλασικούς «τρόμπες» που προείπα περί «ξεπουλήματος» κτλ, γίνεται αμέσως αντιληπτό πως οι Metallica ξέφυγαν από το «σωρό» των υπολοίπων συγκροτημάτων του thrash και ειδικά της σκηνής της Bay Area της οποίας και πρωτοστατούσαν. Το «άλμα» από το “Kill’em All” είναι τεράστιο και σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα που πολλοί αναρωτιούνται τι τους χτύπησε. Η παραγωγή είναι κλάσεις ανώτερη, οι συνθέσεις ποικίλουν σε ταχύτητα χωρίς να χάνεται στο ελάχιστο η ηλικιακή ορμή των μελών της μπάντας, οι στίχοι εμφανίζονται πιο ώριμοι μιλώντας για διάφορα κοινωνικά ή προσωπικά προβλήματα και η μελωδία έχει «εγκατασταθεί» για τα καλά στις φανερά πιο ώριμες συνθέσεις. Μεγάλο μερίδιο για αυτήν την ωριμότητα έχουν οι δύο «μεταγραφές αεροδρομίου» που είπα πιο πάνω, καθώς ο μεν Cliff είχε κλασικές σπουδές στο πιάνο προτού ασχοληθεί με το μπάσο, οπότε και ήταν ο κύριος υπεύθυνος για την εκμάθηση της μελωδίας και της αρμονίας στους άλλους δύο, ο δε Kirk ήταν η ήρεμη δύναμη πίσω από τους άλλους τρεις, ο άνθρωπος που επί της ουσίας «γέννησε» το Bay Area thrash, ίδρυσε τους Exodus και μεταπήδησε στους Metallica πριν αυτοί γίνουν οι METALLICA, καταστέλλοντας το εγώ του προς όφελος της μπάντας. Στην τελική και όσον αφορά στο άλμπουμ που εξετάζουμε, έφερε μαζί του από τους Exodus μέρη του “Creeping Death” και “Trapped Under Ice”. Και μόνο αυτό να είχε κάνει θα ήταν αρκετό. Για τον ήρεμο Kirk Hammett και τη συμβολή του στο thrash metal αναφέρεται εκτενώς το ντοκιμαντέρ “Murder In the Front Row”, το οποίο είχε προβληθεί και στις κινηματογραφικές αίθουσες (https://rockway.gr/posts/23757-murder-in-the-front-row-thrash/).

Το “Ride…” με την κυκλοφορία του δημιούργησε ολόκληρη σχολή τόσο για τις υπόλοιπες μπάντες που ακολουθούσαν, όσο και για τους ίδιους τους Metallica οι οποίοι διατήρησαν τα στοιχεία του συγκεκριμένου άλμπουμ και στη συνέχεια τα εξέλιξαν τελειοποιώντας τα. Μέχρι και το μοτίβο “1ο κομμάτι με αργή εισαγωγή και στη συνέχεια «σκοτωμός»”, “2ο το ομώνυμο”, “3ο κομμάτι αργό πιο groovy”, “4ο η μπαλάντα” κοκ, εδώ το συναντάμε για πρώτη φορά. Η τετράδα αν και μόλις 20-21 χρονών ξεφεύγει από το κλασικό μότο «θα σας γ@μhσουμε όλους» και «ψάχνεται» με θεματολογία εμπνευσμένη από την Παλαιά Διαθήκη, τον Έρνεστ Χέμινγουεϊ μέχρι και τη μυθολογία Cthulhu, του H.P.Lovecraft. Μουσικά ανέδειξε το ταλέντο που προφανώς υπήρχε στα μέλη της και το οποίο «τιθασεύτηκε» από την εμβληματική φιγούρα του Cliff Burton, που αν και μόλις ένα χρόνο μεγαλύτερος λειτουργούσε (και μάλλον ήταν) ως ο μουσικός και όχι μόνο μέντορας των υπολοίπων. Μπορεί το “magnum opus” του να γράφτηκε στο επόμενο άλμπουμ, στο οποίο όμως ξέραμε ποιος ήταν ο Cliff και τί να περιμένουμε. Εδώ έδειξε για πρώτη φορά τόσο εμφατικά τι μπορεί να κάνει συνθετικά και δίνοντάς του οι υπόλοιποι το ελεύθερο, να αποδείξει πως μπορεί ένας μπασίστας να πάρει στις πλάτες του μια ολόκληρη μπάντα και να της αλλάξει τρόπο σκέψης και αντίληψης για τη μουσική.


2021 και ο σχεδόν 41 Οκτωβρίων, γράφοντας έχει αποτυπώσει στους ακουστικούς του νευρώνες σχεδόν κάθε λεπτομέρεια του άλμπουμ. Θα μπορούσε να τις αραδιάσει όλες εδώ κάνοντας αυτό εδώ το αφιέρωμα μία στείρα παράθεση ημερομηνιών, γεγονότων και λεπτομερειών που υπάρχουν άφθονες στο διαδίκτυο εις το όνομα της μεγαλύτερης μπάντας του πλανήτη. Το αφιέρωμα θεωρεί πως πρέπει να περιέχει την προσωπική εμπειρία του ακροατή και το πώς βίωσε τις ακροάσεις του στη διάρκεια του χρόνου. Και όσον αφορά το “Ride the Lightning” αυτές υπήρξαν καθόλα σημαντικές. Κάθε φορά ανακάλυπτε και κάτι νέο που δεν είχε παρατηρήσει με την πρώτη. Το «ξεψυχισμένο» “good bye” του James στο μέσον του “Fade to Black”, την εισαγωγή του “For Whom the Bell Tolls” που τελικά είναι μπάσο και όχι κιθάρα, το βασικό riff του “Trapped Under Ice” που έφερε ο Kirk και αποτελεί μέρος του “Impaler” των Exodus, το downpicking του James στο “Creeping Death”, το «βρυχηθμό» του μπάσου σε όλο το “The Call of Ktulu”, που τελικά απαντάει στο ερώτημα “Πού είναι το lead bass ρε γμτ;”, τη λάθος αναγραφή του “Ktulu αντί για Cthulhu”, αλλά ακόμη κι έτσι ο γράφων ανταποκρίθηκε στο «κάλεσμα των Μεγάλων Παλαιών» και αναζήτησε τον Lovecraft «προσκυνώντας» τον στο μέλλον.

Κάθε φορά, ακόμη και τώρα, ο άλλοτε 7χρονος εγώ κάθεται στην άδεια ηλεκτρική καρέκλα του εξωφύλλου και δέχεται 2.000 Volts καθαρής ηλεκτρικής ενέργειας παραγόμενης από τους τέσσερις 21χρονους τσόγλανους αυτού του μνημειώδους άλμπουμ. Ακόμα και το τεράστιο Μ που φαίνεται να σχηματίζουν οι αστραπές που βγαίνουν από το λογότυπο της μπάντας, τείνει να επιβληθεί στον ακροατή που έχει την τύχη να καθίσει σε αυτή.

Υ.Γ.: “Metallica’s fight for world domination has been made easier by the following wonderful human beings”
Αυτές οι δύο σειρές είναι γραμμένες στην τελευταία σελίδα του booklet όπου στη συνέχεια ευχαριστούν ορισμένους ανθρώπους. Θα σταθώ στις πέντε πρώτες λέξεις και θα ρωτήσω.

Όταν στα 20 σου έχεις βάλει στόχο να κατακτήσεις τον κόσμο και κυκλοφορείς ένα άλμπουμ σαν το “Ride the Lightning”, ποιος μπορεί να σε αποτρέψει από το να το καταφέρεις; Ή έστω ποιος θα σε αγνοήσει; Το ’παν και το ‘καναν οι άτιμοι.

1539
Avatar photo
About Νίκος Κορέτσης 83 Articles
Ο Νίκος γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Χαλκίδα το σωτήριο έτος 1980. Η πόλη των “τρελών νερών” επηρέασε κατά κάποιον τρόπο το χαρακτήρα του αλλά και τις μουσικές του προτιμήσεις, με τις οποίες ήρθε σε επαφή, στην “τρυφερή” ηλικία των 7 ετών, με τα τρία πρώτα άλμπουμ των Metallica. Από το 1990 όμως και μετά άρχισε να γίνεται πιο ενεργός ακροατής, έχοντας ακούσματα σταδιακά από όλο σχεδόν το φάσμα του σκληρού ήχου θεωρώντας εαυτόν “συλλέκτη ακουστικών εμπειριών”. Επειδή όμως η open minded αισθητική έχει και ένα όριο, ο Νίκος δεν ακούει τα πάντα (όπως ακούς να λένε πολλοί) αλλά heavy metal μόνο, με ιδιαίτερη προτίμηση στα ιδιώματα που βρίσκονται κάτω από την “ταμπέλα” του Thrash και Death “πολυχώρου”.