Η πορεία των Candlemass στο χώρο που έχουμε συνηθίσει να αποκαλούμε metal, είναι μακρά και λίγο πολύ γνωστή. Η επιρροή της παρέας του Leif Edling στην εξέλιξη του ήχου είναι καταγεγραμμένα και ομολογουμένως (από συναδέλφους τους) σημαντική. Επί τη ευκαιρία της εμφάνισης των Σουηδών doomsters στο Fuzz Club (ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ), ο Κυριάκος Κωνσταντίνου συνομιλεί με τον θρυλικό κιθαρίστα.
–Πώς πιστεύεις ότι μια νέα μπάντα πρέπει να κινηθεί στη metal σκηνή για να πετύχει;
Λοιπόν, να είναι όσο καλύτερη γίνεται! Να γράφει καλή μουσική! Αλλά χρειάζεται επίσης να είναι καλή ζωντανά, να βρίσκεται στη σκηνή και να κάνει αισθητή την παρουσία της. Να ξεχωρίσει! Ποτέ μην τα παρατάτε!
–Μετά από τόσα χρόνια στη βιομηχανία, πώς έχει εξελιχθεί η δημιουργική σου διαδικασία; Εξερευνάς διαφορετικές προσεγγίσεις στη σύνθεση ή παραμένεις πιστός σε ορισμένα δομικά στοιχεία;
Πλέον αφιερώνω περισσότερο χρόνο στα κομμάτια όταν γράφω. Είμαι πολύ επιλεκτικός για το τι χρησιμοποιώ και τι όχι. Επίσης, είμαι σχετικά αργός όταν ηχογραφώ. Παίρνει χρόνο, δεν είμαι ακριβώς κύριος Γρήγορος! Παλαιότερα ήμουν πολύ πιο γρήγορος και συγκεντρωμένος. Έγραφα για 3-4 μήνες ίσως, συμπεριλαμβανομένων των προβών, και μετά ήταν ώρα για ηχογράφηση. Πολύ παλιάς σχολής. Παραμένω βασισμένος στο ριφ. Χωρίς ένα καλό ριφ, δεν υπάρχει κομμάτι για τους Candlemass. Αλλά χρειάζεσαι περίπου 3 καλά ριφ σε ένα κομμάτι των Candlemass. Δεν είναι εύκολο… χρειάζεται να έχεις καλή εργασιακή ηθική. Να δίνεις τον καλύτερό σου εαυτό σε κάθε κομμάτι και να μην είσαι τεμπέλης, χεχε. Όπως σε όλα τα επαγγέλματα, η σκληρή δουλειά αποδίδει!
–Τα θέματα της μουσικής σας συνδέονται στενά με σκοτεινά και μεταφυσικά θέματα. Πώς έχουν εξελιχθεί τα θεματικά στοιχεία στη διάρκεια της πορείας της μπάντας; Έχουν αλλάξει οι οπτικές σου με την πάροδο του χρόνου;
Τα πρώτα θέματα στους στίχους ήταν αρκετά βασισμένα στη φαντασία. Διάβαζα πολλά από αυτά όταν ήμουν νεότερος, αλλά στις μέρες μας οι στίχοι τείνουν να προσεγγίζουν περισσότερο τη σκοτεινή πλευρά της πραγματικότητας. Δυστυχώς, υπάρχουν πολλά θέματα να διαλέξεις εκεί, καθώς ο κόσμος μας γίνεται όλο και πιο τρομακτικός κάθε εβδομάδα, όπως φαίνεται. Δεξιοί ηλίθιοι καταλαμβάνουν την εξουσία, και οι πόλεμοι κλιμακώνονται στην Ουκρανία και στη Γάζα, ενώ το κλίμα καταρρέει. Η ανθρωπότητα βρίσκεται σε σκοτεινή θέση, φοβάμαι. Επίσης, μεγαλώνω και αντλώ έμπνευση από αυτό το γεγονός επίσης. Αναπόφευκτο!
–Ποιος είναι ο ρόλος του doom metal στη σημερινή μουσική βιομηχανία, και πώς βλέπεις την εξέλιξή του τα επόμενα χρόνια;
Δεν έχω ιδέα. Δεν παρακολουθώ την εξέλιξη του Doom τόσο στενά πια. Είδα τους Skull πρόσφατα και ήταν φανταστικοί! Και φαίνεται ότι ο κόσμος απολαμβάνει τους Candlemass, πράγμα που με κάνει χαρούμενο. Παίζουμε σε κατάμεστους χώρους σε όλο τον κόσμο και φαίνεται ότι είμαστε πιο δημοφιλείς από ποτέ. Δεν έχουμε κουραστεί ακόμα, χεχε… έχουμε ακόμα περισσότερα live να κάνουμε, περισσότερα μέρη να επισκεφθούμε πριν έρθει η ώρα να πούμε αντίο.
–Έχοντας δει πολλές αλλαγές στον ήχο του metal, πώς πιστεύεις ότι το doom metal καταφέρνει να παραμένει διαχρονικό και επίκαιρο;
Δεν ξέρω. Αλλά οι Sabbath είναι ακόμα επίκαιροι, οπότε ίσως τα μεγάλα, επικά, βαριά riffs δεν είναι εντελώς εκτός μόδας ακόμα! Νιώθω πολύ ευλογημένος που άλμπουμ όπως το EPICUS και το NIGHTFALL παραμένουν επίκαιρα, και το γεγονός ότι πολλοί οπαδοί απολαμβάνουν και νεότερα κομμάτια όπως το “Sweet Evil Sun”. Πλέον βλέπουμε γονείς στις συναυλίες μας που φέρνουν τα έφηβα παιδιά τους, και αυτό είναι καταπληκτικό!! Το λατρεύω!
–Ποια ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίσατε ως μια μπάντα με μακροχρόνια επιρροή στο metal, και πώς την ξεπεράσατε;
Να μην είμαστε βαρετοί. Σίγουρα, υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν ότι οι Candlemass είναι βαρετοί, αλλά προσπαθούμε σκληρά να μην είμαστε, χαχαχα! Είμαστε μια καλή live μπάντα… δεν νομίζω ότι κουράζουμε το κοινό μας ιδιαίτερα. Είναι ακόμα εκεί μετά το τελευταίο τραγούδι, σε κάθε περίπτωση! Αλλά σοβαρά τώρα. Δεν είναι εύκολο να είσαι διασκεδαστικός/ενδιαφέρων χρόνο με τον χρόνο. Αλλά το απολαμβάνουμε, και πιστεύω ότι αυτό φαίνεται!
–Η συνθετική σου προσέγγιση είναι πάντα επική και μεγαλειώδης. Ποιες ήταν μερικές από τις μη-metal επιρροές που συνέβαλαν στην ανάπτυξη αυτής της αισθητικής;
Αυτή είναι μια πολύ δύσκολη ερώτηση. Όταν γράφω μουσική, ακούω μόνο metal. Μπάντες όπως οι Sabbath, Trouble, Angelwitch, Venom, Accept, Anvil, Pentagram, Manilla Road, Lizzy, Rainbow, Ghost, μου δίνουν έμπνευση, και ελπίζω κάτι από αυτό να περνάει στη σύνθεση. Δεν ακούω πραγματικά πιο ήπιες μουσικές όταν συνθέτω. Αλλά κατά τα άλλα, φυσικά… χθες έβαλα ένα δίσκο του Donovan, και την περασμένη εβδομάδα άκουγα Neil Young. Καλό υλικό!
–Αν μπορούσες να συνεργαστείς με καλλιτέχνες από εντελώς διαφορετικά μουσικά είδη, ποιοι θα ήταν αυτοί και πώς θα φανταζόσουν τη μουσική συνεργασία;
Δεν το έχω σκεφτεί ποτέ. Θα ήθελα να γράψω ένα τραγούδι με τον Tobias από τους Ghost, αλλά αυτό είναι περίπου στο ίδιο πεδίο, αν και ίσως να βγει πιο pop. Σε ένα όνειρο θα ήταν καταπληκτικό να κάνω ένα τραγούδι με τον Paul McCartney, χαχα… σε singer-songwriter στυλ. Μπορείς να ονειρεύεσαι, σωστά;! Αλλά μου αρέσει να κάθομαι μόνος με την ακουστική κιθάρα μου και να πειραματίζομαι. Ίσως κάποια μέρα να κάνω εκείνο το σουηδικό singer/songwriter άλμπουμ.
–Ποια ήταν τα πιο αξιοσημείωτα σημεία στην καριέρα σας που θεωρείς καθοριστικά για την πορεία της μπάντας;
Νομίζω ότι είχαμε αρκετές σπουδαίες στιγμές με την μπάντα. Πολλές για να τις αναφέρω όλες, αλλά μερικές από τις καλύτερες είναι το Dynamo Festival το 1988, που μας έδωσε την μεγάλη επιτυχία. Το Wacken το 2002, η δεύτερη μεγάλη (comeback) επιτυχία. Η κυκλοφορία του “Door to Doom”, η επανένωση με τον Johan. Η περιοδεία με τους Ghost το 2019… φανταστική! Η εμπειρία μας στο κόκκινο χαλί των Grammys στο LA το 2020 για το “Astrolus” και η συνεργασία μας με τον Tony Iommi!
–Το doom metal χαρακτηρίζεται από έντονα συναισθήματα και μια μελαγχολική ατμόσφαιρα. Πόσο προσωπική είναι αυτή η έκφραση για εσάς ως καλλιτέχνες;
Φυσικά, το συναίσθημα, η ατμόσφαιρα είναι πάρα πολύ σημαντικά! Χωρίς αυτά, δεν θα το έκανα αυτό! Αλλά είναι επίσης σημαντικό να περνάς καλά. Νομίζω ότι πολλοί καλλιτέχνες ξεχνούν αυτή την πλευρά. Όταν δεν θα διασκεδάζω πλέον, θα σταματήσω να κάνω μουσική, τόσο απλά!
–Αν μπορούσες να ταξιδέψεις πίσω στον χρόνο και να αλλάξεις κάτι σε κάποιο από τα άλμπουμ σας, τι θα ήταν αυτό και γιατί;
Συχνά με ρωτούν αυτό, αλλά δεν μπορώ να σκέφτομαι έτσι. Ό,τι έγινε, έγινε. Κάποια άλμπουμ ίσως να μην είναι τόσο καλά όσο άλλα, αλλά δεν μπορώ να το αλλάξω αυτό, και δεν το θέλω. Ποιο είναι το νόημα να αλλάξεις την ιστορία; Κάθε άλμπουμ είναι μια αντανάκλαση της εποχής στην οποία ηχογραφήθηκε. Καλά χρόνια ή κακά. Ή δύσκολα. Όπως και η ίδια η ζωή. Είναι αυτό που είναι. Προσπαθώ να ασχολούμαι με το σήμερα, όχι με το χθες. Είναι πολύ καλύτερο να μην αναμασάς το παρελθόν. Το μέλλον είναι ΤΩΡΑ!
–Τι σας παρακινεί να συνεχίζετε μετά από τόσα χρόνια και ποιο είναι το όραμά σας για το μέλλον των Candlemass;
Λατρεύω να γράφω riffs και τραγούδια και λατρεύω να παίζω live, και αυτό ισχύει και για την υπόλοιπη μπάντα. Έτσι, δεν έχουμε σχέδια να τα παρατήσουμε ακόμα. Είμαι σίγουρος ότι θα συνεχίσουμε για μερικά χρόνια ακόμα. Ίσως ένα νέο άλμπουμ σε έναν χρόνο περίπου; 🙂 Την επόμενη άνοιξη θα γιορτάσουμε 40 χρόνια ως μπάντα με ένα νέο EP. 2 νέα κομμάτια και 2 διασκευές. Δεν μπορώ ακόμα να σας πω ακριβώς όλα τα τραγούδια του EP, αλλά το όνομά του είναι BLACK STAR. Αυτός είναι ο τίτλος του ομώνυμου κομματιού. Νομίζω ότι το EP θα είναι αρκετά καλό! Μόλις ήρθα από το στούντιο χθες και όλα ακούγονταν υπέροχα!