Υποθέτω αγαπητοί φίλοι retromaniacs ότι το πάθος του γράφοντα για το heavy metal είναι πλέον πλήρως αναγνωρίσιμο και δηλωμένο μέσω της στήλης “Σκάσε και άκου!”. Και όπως όλα τα πάθη, από μόνο του δεν μπορεί να οριστεί. Αυτό που μπορεί να οριστεί είναι η αιτία που το δημιουργεί. Και το αντικείμενο του παρόντος κειμένου είναι ένας από τους καλύτερους λόγους για να φουντώσει. Η αναφορά για την κορωνίδα του εικαστικού αυτού ρεύματος από τους ίδιους τους γεννήτορές του. Το μανιφέστο “Heaven And Hell” των Πατέρων Black Sabbath, ένα album που αυτονόμησε μια για πάντα το σκληρότερο άκρο του ουσιαστικά ασύνορου μέχρι τότε rock, δίνοντάς του αυτόνομη οντότητα, μια νέα “γέννεση” ανάλογη του debut τους που άλλαξε τον μουσικό κόσμο δια παντώς.
Η ιστορία ξεκινάει γύρω στο φθινόπωρο του 1978 μετά την περιοδεία για το “Never Say Die!” όταν οι Sabbath μεταβαίνουν στο Los Angeles για να ηχογραφήσουν ένα νέο album. O Ozzy Osbourne δυσαρεστημένος από την πειραματικότητα του “Never Say Die!” θέτει θέμα επαναφοράς στον αρχικό, doomy ήχο της μπάντας και επέρχεται ρήξη στις σχέσεις του με τους υπόλοιπους και κυρίως τον Tommy Iommi, κάτι που έμελε να φέρει την πρώτη αλλαγή στο line up . Αποχωρεί ο Ozzy (ο οποίος πολλά χρόνια αργότερα παραδέχτηκε ότι ο κύριος λόγος της διαμάχης ήταν η τότε αλλοπρόσαλλη, χωμένη στα drugs, συμπεριφορά του που πλέον αδυνατούσαν να ανεχθούν οι υπόλοιποι) και η μπάντα βρίσκεται προσωρινά χωρίς frontman.
Το κομμάτι του puzzle που έμεινε κενό συμπληρώθηκε με την ένταξη στις τάξεις των Sabbath ενός σπουδαίου τραγουδιστή, του αξεπέραστου (και εκλιπόντος από το 2010, Θ.Σχ.) Ronnie James Dio ο οποίος εκείνο τον καιρό επίσης πήρε την απόφαση να αποχωρήσει από τους επίσης τεράστιους Rainbow του έτερου θεού της αγγλικής rock σκηνής των ’70s, Ritchie Blackmore, έπειτα από τρία συγκλονιστικά albums τα οποία και τον καθιέρωσαν σαν μια σπουδαία φωνή. Τα πράγματα κυλούν ξανά και για έναν ολόκληρο χρόνο ο Tony Iommi συνθέτει νέο υλικό. Το πρώτο δείγμα των αναγεννημένων Black Sabbath κάνει την εμφάνισή του στις αρχές του 1980 με το single “Lady Evil / Children of the Sea”, ένα πρώτο “ταρακούνημα” το οποίο όπως αποδείχθηκε λίγους μήνες μετά, ήταν ένα απλό σκουντηματάκι. Μια προειδοποίηση για το “τούβλο” που θα έσκαγε στα κεφάλια των ανυποψίαστων hard rockers. Απρίλιος του 1980 λοιπόν και παρουσιάζεται το “Heaven And Hell” ο ακρογωνιαίος λίθος του heavy metal και μιας ολόκληρης φιλοσοφίας που επισύρει.
Black Sabbath – Heaven And Hell
Κατ’ αρχάς αδιαπραγμάτευτη εύφημος μνεία πρέπει να λάβει το καλύτερο (για τον γράφοντα) artwork όλων των εποχών, μια straight διακωμώδηση της οργανωμένης θρησκείας και της fake σεμνοτυφίας μέσω της φοβερά ενεπνευσμένης δημιουργίας του Lynn Curlee “Smoking Angels” που απεικονίζει τρείς άγγελους ενδεδυμένους με γυναικεία αμφίεση να κάνουν ένα διάλειμμα για να καπνίσουν ένα τσιγαράκι ρε αδερφάκι μου, ψυχή δεν έχουν κι αυτοί; Μια μεταφορική, “πονηρή” ματιά για το περιεχόμενο που μεταδίδει η βελόνα του pick up, μια προειδοποίηση ότι αυτό που θα βιώσεις θα είναι κάτι ξεχωριστό.
“Neon Knights” και… πρώτη σφαλιάρα! Γρήγορο τραγούδι οι Sabbath;!;! Κι όμως! Ματζόρε ’70’s hard rock θέμα και τον Dio να δηλώνει από την αρχή ποιός θα είναι το αφεντικό. Σπουδαίο solo από τον Iommi, headbanging ρυθμικότητα, ζωηράδα. Ο καλύτερος πρόλογος που ξεκαθάρισε ότι οι Sabbath ζουν και χωρίς τον απίστευτο πρώην frontman τους (και με την ευκαιρία να ξεκαθαρίσω ότι το να είσαι hater του 1/4 της ομάδας που δημιούργησε το ίδιο το heavy metal δείχνει άγνοια και φερεφωνική προβατίλα, ανεξαρτήτως του περισπούδαστου “δεν τον γουστάρω” επιχειρήματός σου, η ιστορία απέδειξε πόσο πολύτιμος υπήρξε ο Ozzy, είτε με τους Sabbath με τους οποίους έπαιξε ΤΑ ΠΑΝΤΑ, είτε στη solo καριέρα του κατά την οποία τραγούδησε σε σπουδαίους heavy metal δίσκους με τη συνεργασία μουσικών της τάξεως του Bob Daisley, του θεού Zakk Wylde, του αρχιθεού Randy Rhoads και του – συγγνώμη για την αξιολογητική σειρά – θεόθεου Jake E. Lee).
Στο “Children of the Sea” επανεμφανίζονται ως intro οι ακουστικές πρακτικές του Iommi (το είχε προσπαθήσει αρκετές φορές και στο παρελθόν – θυμίσου το “Laguna Sunrise” από το “Vol. 4” ή τα intros των “Children of the Grave” / “Sabotage”) σε ένα καθαρά Rainbow τραγούδι, “βούτυρο στο ψωμί” ενός ερμηνευτή προυπηρεσίας των “Rainbow’s Eyes” (<Αχ> πότε θα τα βγάλουμε μανάρι μου; </Αχ>), “Catch the Rainbow”, “Temple of the King” και άλλων συναφών ύμνων που συνέθεσε ο Ritchie Blackmore. Κομμένο και ραμμένο στα μέτρα του Μεγάλου Κοντοπίθαρου που όρισε μέσα από τις ερμηνείες του (και σ’ αυτό αλλά και στο επίσης θεμελιώδες “Mob Rules” που ακολούθησε μετά, αλλά αυτά θα τα πούμε σε κάποιο άλλο αφιέρωμα) μια Νέα Τάξη Πραγμάτων στη heavy metal ερμηνεία. Με φαντασιακούς, παραμυθένιους αλλά έντονα φιλοσοφημένους στίχους, ένα κομμάτι άκρατου λυρισμού.
Το πρόσωπο του καθαρόαιμου hard rock των Black Sabbath που σπανίως εμφανίστηκε τόσο έντονα είτε στη παρελθοντική, είτε στη μελλοντική δισκογραφική τους πορεία, αναδύεται και μέσω του εύγλωττα τιτλοφορημένου “Lady Evil”, ενός κομματιού ανέλπιστα αμερικανικής νοοτροπίας (οκ, όχι και τόσο ανεξήγητη η U.S. χροιά του αν αναλογιστουμε την καταγωγή του Dio), στακάτου, με boogie διάθεση, καθαρά ψυχαγωγικού ενδιαφέροντος, τουτέστιν όπως θα έλεγε και ο μεγάλος Γιάννης Βογιατζής, “να φέρω μπύραι εις φιάλες ή τελλάρον;”.
Αυτό που ακολουθεί και κλείνει την πρώτη πλευρά του βινυλίου… δέος, αδυνατώ να βρω κατάλληλες λέξεις για να περιγράψω το ομότιτλο track “Heaven And Hell”… Οι μνήμες ξυπνούν από τότε που 15-16χρονα πιτσιρίκια, με προωθητικό μέσο την ίδια μας την γκαύλα – δεν θέλαμε να γίνουμε μουσικοί, θέλαμε να γίνουμε heavy metal μουσικοί και αυτό είναι τελείως διαφορατική αντίληψη – παλεύαμε νότα – νότα να φανούμε αξιοπρεπείς πρώτα απέναντι στον εαυτό μας και να το εκτελέσουμε, κυρίως για να το χαρούμε, δεν έχουν ξεθωριάσει!
Black Sabbath – Die Young
Ένα έπος με πλήρη την έννοια του όρου, με αξεπέραστα riffs από τον Iommi που όρισαν / γέννησαν μια νέα heavy metal πραγματικότητα, εκπληκτική ερμηνεία από τον Dio σε ένα από τα σπουδαιότερα ρεφρέν που γράφτηκαν ποτέ, solo πανδαισία με τους Geezer Butler και Bill Ward να είναι οι στυλοβάτες αυτού του θεόρατου part και συγκλονιστικός ακουστικός doom επίλογος, μια υπέρτατη στιγμή και ο καλύτερος λόγος να αφοσιωθείς πλήρως σ’ αυτήν την τόσο δυναμική μορφή Τέχνης.
Το “Wishing Well” ακούγεται και είναι θετικό! Ένας “παλιμπαιδισμός” του Iommi που επαναφέρει φόρμουλες του “χίππικου” αέρα των “Technical Ecstasy” και “Never Say Die” με Thin Lizzy-ική essence και τον Dio να ακούγεται τρομερά δυνατός. Ένα “αντιθετικό” – τουλάχιστον ως προς τη συναισθηματική συνέχεια που πραγματώνεται με το φαντασμαγορικό “Die Young”, τη γέννεση και επισήμως του ονομαζόμενου power metal. Ένας speed ύμνος, κομμάτι – ορισμός, η σύνοψη ενός ολόκληρου μουσικού ρεύματος μέσα σε τέσσερα λεπτά και σαρανταένα δευτερόλεπτα. Σαρωτική διάθεση, τρομερή εκφραστική απόδοση στα κουπλέ και το θεϊκό ρεφρέν, στρατοσφαιρικό background από τους Butler / Ward και επιληπτικός, σφοδρότατος fade out επίλογος. Διαμάντι!
Μετά την καταιγίδα ακολουθεί η τρίτη hard rock στιγμή, το πανέμορφο “Walk Away”, ένα fusion jam που ουσιαστικά αποτελεί tribute στην δεκαετία που προηγήθηκε, θεωρητικά το “αντίο” του Iommi προς το στυλ που άνδρωσε μπάντες όπως οι Bad Company και οι Led Zeppelin. Επίδειξη τεχνικής από τους Butler / Ward σε ένα κομμάτι φανερά Bonham-ικής ρυθμικότητας. Όσο για τον επίλογο; Το doom κομψοτέχνημα “Lonely is the word”, μια επίσης πρωτοεμφανιζόμενη πτυχή στη μουσική των Black Sabbath. Μια Whitesnake-ική αισθαντική μπαλαντάρα (τι να θέλω ρε αγάπη μου; Να κυβερνήσω τον κόσμο; Να πιούμε ένα-δυο σφηνάκια και να το χορέψουμε ρε μπέιμπ!), ένα αντάξιο κλείσιμο, ένα ένδοξο φινάλε (όπως θα πρέπει να είναι κάθε φινάλε στη ζωή) για αυτό το υπέρλαμπρο “πακέτο”.
Για τον γράφοντα (αλλά είμαι σίγουρος και για πολλά ακόμη εκατομμύρια ψυχών) το “Heaven And Hell” υπήρξε η “πιστοποίηση”, η σφραγίδα της εισόδου σ’ αυτό το υποσύνολο “ανιάτων” που ακολούθησαν ως ανθρωπομοντέλα / κοσμοθεωρία τους τέσσερις αυτούς μαυροντυμένους κυρίους οι οποίοι δέκα χρόνια μετά την γέννηση του τέκνου τους παρέδωσαν ένα εξελιγμένο και πανίσχυρο φωτοαντίγραφο της ίδιας “πηγής”, του heavy metal, ενήλικου πλέον και με ασυγκράτητες τις ορμές του. Τα ψήγματα του δίσκου αυτού βρίσκονται σε κάθε ηλεκτροδοτούμενη κιθαριστική κυκλοφορία, ανεξαρτήτως στυλιστικών κατευθύνσεων, εδώ και 39 χρόνια. Και δεν βλέπω να αλλάζει αυτό στο προσεχές μέλλον αυτής της μουσικής. Και γιατί να αλλάξει; Η ύπαρξη των Black Sabbath είναι από μόνη της το απόλυτο DNA αυτής της μουσικής και φυσικά, ακόμη και όταν τελειώσουν κάθε δραστηριότητα, η θέση τους στην αθανασία είναι εξασφαλισμένη. Υπόκλισις, μεταβολή, αυλαία!
(Για τη Βούλα η οποία διάλεξε το παρόν αντικείμενο και τη μητέρα της Στέλλα, φιλενάδα από τα παλιά. Επειδή χαίρομαι όταν ακούει η νέα γενιά Sabbath. Έχει γούστο αν μη τι άλλο, σωστά;)
Το παρόν άρθρο έχει δημοσιευθεί αρχικά στη στήλη “Σκάσε και Άκου” του έντυπου περιοδικού Retroplanet https://www.facebook.com/retroplanetmag/ .
1119 
