ANDERSON/ STOLT: “Invention of Knowledge”

Το πόσο σημαντική φιγούρα είναι ο Jon Anderson για την προοδευτική μουσική είναι λίγο-πολύ γνωστό σε οποιονδήποτε ασχολείται σοβαρά με το prog ιδίωμα.

Οι 70s ημέρες των Yes λατρεύονται ευλαβικά από χιλιάδες ανθρώπους ανά την υφήλιο (και κατά προφανή τρόπο από τον υποφαινόμενο) κι έχουν επηρεάσει άμεσα ή έμμεσα σχεδόν όλους όσους τόλμησαν να παίξουν “προοδευτικά” από το 1980 και μετά. Ο κινητήριος μοχλός και ακρογωνιαίος λίθος σε συνθετικό επίπεδο υπήρξε ο εν λόγω κύριος κι όσοι αγαπάμε αυτή τη μουσική του χρωστάμε πολλά για την ασύγκριτη συνεισφορά του σε δίσκους όπως τα Close to the Edge και Relayer.

Η σύμπραξή του με τον Roine Stolt είναι από μόνη της από τα γεγονότα της χρονιάς. Ο πολυπράγμων Σουηδός ( Flower Kings, Transatlantic, ex-Kaipa ) είναι ίσως ο σπουδαιότερος μαθητή του πρώην συνοδοιπόρου του Anderson. Steve Howe και αποτελεί πνευματικό παιδί των 70s μιας κι ανδρώθηκε (στην κυριολεξία!) στο progressive rock δισκογραφώντας εκείνη την περίοδο (ανήλικος ακόμη ) με τους Kaipa. Φαντάζομαι ότι και για τον ίδιο θα αποτελούσε ένα όνειρο τότε, ως ένα δεκαεφτάχρονο παιδί που ήταν όταν δημιουργούσε και υπηρετούσε το ιδίωμα, να συνεργαζόταν κάποτε με τον σπουδαίο αυτό συνθέτη και ερμηνευτή.

Στα του δίσκου μουσικά τώρα, το ύφος πατάει ξεκάθαρα στα 70s πεπραγμένα των δυο τους (δε νομίζω πραγματικά να γινόταν κι αλλιώς) με μια ωστόσο διαφορετική γραμμή πλεύσης. Όποιος περίμενε (σαν και του λόγου μου) πολυεπίπεδες συναισθήσεις, συναισθηματικές κορυφώσεις, tension-release σχήματα και τεχνικά περάσματα a-la Yes, θα απογοητευτεί πολύ. Ο δίσκος κινείται σε εντελώς διαφορετικά μουσικά μονοπάτια. Τα κομμάτια είναι ως επί το πλείστον αργά, διακατέχονται από λυρισμό μεν, δεν έχουν όμως αυτήν τη μουσική περιπέτεια και πειραματισμό που χαρακτηρίζει το progressive rock των 70s. Μια επιλογή που γίνεται συνειδητά κι ας ξενίζει τις προσδοκίες του ακροατή που βλέποντας τα ονόματα στο εξώφυλλο θα περίμενε ίσως ένα νέο Relayer.

Στιχουργικά τώρα πρόκειται για concept album το οποίο πραγματεύεται ιδιαίτερα ζητήματα, όπως την αιωνιότητα και αφθαρσία της ψυχής και το πώς φτάνουμε σε σημείο να συνειδητοποιούμε και να το κατέχουμε ως γνώση κι οδηγό για την επίγεια στάση μας σε αυτόν τον πλανήτη. Πρόκειται για στιχουργικό απόσταγμα ενός ιδιαίτερα πνευματικού και διαβασμένου ανθρώπου, όπως ο Anderson που ήδη από νεαρή ηλικία έδειχνε τέτοιες ανησυχίες. Ιnvention of Knowledge λοιπόν από τον αειθαλή Jon, που στα 72 του σχεδόν, φαντάζει ακμαίος και άρτιος όσο ποτέ.

Προσωπικά ο δίσκος δε με κέρδισε, δεν ήταν αυτό που περίμενα, χωρίς όμως αυτό να του στερεί το γεγονός ότι είναι άρτιος συνθετικά και στιχουργικά. Η ένστασή μου όμως έγκειται στο γεγονός ότι μια δουλειά με τόσο μεγάλα κομμάτια και πάνω από μια ώρα μουσικής, δεν μπορεί να υποστηριχτεί με flat συνθέσεις, λυρικές μεν αλλά μακροσκελείς δε. Από την άλλη, η επιλογή να μην πάνε στη safe μανιέρα του τεχνικού προοδευτικού rock, φαντάζει αν μη τι άλλο τίμιο και ξεκάθαρο.

641