Jozef Van Wissem, Lia Hide (18/02/2015) Θέατρο Χυτήριο

Ευκαιρία να κόψεις την εργάσιμη εβδομάδα στην μέση παίζοντας το χαρτί που η “Made of Stone Productions” μοιράζει την 18η και 19η μέρα του Φλεβάρη.

Το δύσκολο είναι να διαλέξεις ημερομηνία καθώς o μπαλαντέρ Jozef Van Wissem θα κολλήσει δίπλα στην ντάμα Lia Hide την πρώτη, ή στους βαλέδες Mani Deum την δεύτερη βραδιά. Το αφήνεις στην τύχη σαν να ξέρεις ότι ούτως ή άλλως δεν βγαίνεις χαμένος από αυτή την παρτίδα. Οκ, κλέβεις και λίγο:  τους αγαπημένους Mani Deum τους έχεις ξαναδεί αρκετές φορές και θα έχεις και την ευκαιρία πάλι πολύ σύντομα στο unplugged gig του Six d.o.g.s. (link).

Έτσι, την παγωμένη νύχτα της Τετάρτης, βρίσκεσαι στα καθίσματα του Χυτηρίου, αντικρίζοντας στην σκηνή μία καρέκλα, έναν υπολογιστή ακουμπισμένο σε μία tarabuka και ένα synth να περιμένουν την γλυκιά Lia. Εκείνη δεν αργεί να εμφανιστεί και μετά τις ολιγόλογες, σεμνές συστάσεις χτυπάει τις πρώτες συγχορδίες στα πλήκτρα. Η μινιμαλιστική ενορχήστρωση -άλλωστε η αθηναία τραγουδοποιός εμφανίζεται μόνη, χωρίς άλλους μουσικούς να την συνοδεύουν σε ένα άδειο σκηνικό θα υποστηρίξει την εξαιρετική, πλούσια, εκπαιδευμένη φωνή της στα σαράντα πέντε λεπτά της εμφάνισής της.

Σε αυτό το διάστημα προλαβαίνει να εκτελέσει εννέα κομμάτια μοιράζοντας περίπου τον χρόνο ανάμεσα σε δικές της δημιουργίες ή διασκευές γνωστών κομματιών. Είτε στην μία, είτε στην άλλη περίπτωση καταφέρνει με τις φωνητικές τις ικανότητες να κατακτήσει την συμπάθεια των ακροατών και κάποιες στιγμές να τους οδηγήσει σε μία γλυκιά ανατριχίλα μέσω της αισθαντικής της ερμηνείας. Στο μεγαλύτερο μέρος της παράστασης της θα δημιουργήσει μία κινηματογραφική ψευδαίσθηση υποστηρίζοντας με ηχητικά εφέ –ήχους τρεχούμενου νερού, βροχής ή καταιγίδας– όμορφες αρμονίες, απλά διασκευασμένες για vintage ήχους ηλεκτρικού πιάνου ώστε να απογυμνώνουν την δύναμη των στίχων που η ίδια θα ντύσει με έντονο συναίσθημα τραγουδώντας. Της αξίζει το ζεστό χειροκρότημα καθώς κατάφερε να σβήσει την ψύχρα της πέτρινης αίθουσας με την παρουσία της.

Lia Hide setlist
Bring me the disco king (David Bowie cover)
About last night
Dad
Hurt (Nine Inch Nails cover)
Sunday mornings
Chandelier (Sia cover)
Bullets (Archive cover)
a song for a funeral
walk away (lia hide / album Home)

Η σειρά του Jozef Van Wissem  φτάνει. Τον Ολλανδό λίγο-πολύ οι περισσότεροι από εμάς γνωρίσαμε από την μουσική του “Only lovers left alive”, μίας  κινηματογραφικής ελεγείας του Jim Jarmusch που αποτέλεσε σύγχρονη σπουδή στον βαμπιρικό μύθο, την ερωτική έκσταση και την underground rock έκφραση. Εκεί βέβαια, όπως και σε αρκετές άλλες δουλειές του, οι συνθέσεις του υποστηρίχθηκαν από τους SQÜRL μία ψυχεδελική ατμοσφαιρική μπάντα (στην οποία συμμετέχει και ο σκηνοθέτης της προαναφερθείσας ταινίας). Το γεγονός ότι θα ακούσουμε τα κομμάτια του soundtrack εκτελεσμένα από ένα και μόνο λαούτο, ένα παραδοσιακό όργανο συνηθισμένο μάλιστα σε μεσαιωνική, αναγεννησιακή, baroque  μουσική και όχι σε πιο σύγχρονους ήχους, ίσως αφήνει ένα ερωτηματικό σε σχέση με αυτό που πρόκειται να παρακολουθήσουμε.  

Ο Jozef Van Wissem, ψηλόλιγνος, ντυμένος με ένα στενό μαύρο δερμάτινο jacket,μοιάζει απόμακρος, με ένα μόνιμα ζωγραφισμένο λοξό υπομειδίαμα στο πρόσωπο του, με  βλέμμα το οποίο είτε στρέφεται χαμηλά είτε στο υπερπέραν, αποφεύγοντας μάλλον αμήχανα την συνάντηση του με το κοινό της αίθουσας χαϊδεύει τις χορδές ξεκινώντας το ρεσιτάλ του. Εξίσου αμήχανοι αρχικά οι θεατές, επηρεασμένοι ίσως από τις χαμηλές εντάσεις και ακόμα περισσότερο από την ανοίκεια αίσθηση που προκαλεί ο θεατρικός χώρος και τα καθίσματα φαίνονται να αρέσκονται σε αυτό που ακούν, περιμένουν ωστόσο ντροπαλά ένα ανεπαίσθητο νεύμα του ερμηνευτή στο τέλος κάθε κομματιού για να χειροκροτήσουν.

Οι ηδείς αρπισμοί του λαούτου, το “ίσο”  που τηρούν οι μπάσες χορδές του, οι εναλλαγή των εντάσεων των δακτυλισμών του ολλανδού διαρκούν μία ώρα ρίχνοντας σταδιακά το τείχος της αρχικής αμφιβολίας για το κατά πόσο είναι δυνατόν να αγγίξει το –κατά την πλειοψηφία του rock– κοινό μία τέτοια συναυλία. Όσο ο χρόνος περνά το χειροκρότημα γίνεται πιο εγκάρδιο, η ψυχική συμμετοχή και διάδραση καλλιτέχνη και ακροατηρίου μοιάζει να γίνεται πιο ενθουσιώδης , οι νότες σαγηνεύουν, δημιουργούν ένα δεσμό με το σκοτεινό φάντασμα που πλανάται στην ατμόσφαιρα της μουσικής του ολλανδού. “Love destroys all evil and frees us (from fear)” είναι οι μόνες λέξεις που θα απαγγείλει/τραγουδήσει ο Van Wissem προς το τέλος της συναυλίας. Λιτά, απέριττα, χωρίς κάποιο φανταγασμορικό τέχνασμα θα μας χαρίσει την εμπειρία του φυσικού ήχου του λαούτου και της αντήχησης του στον ψηλοτάβανο χώρο όταν σηκώνεται από την καρέκλα του και κινείται μακριά από τα μικρόφωνα, φέρνοντας αργές –στους ρυθμούς λιτανείας – βόλτες μέσα στα χαμηλά φώτα της αίθουσας.
Μία ώρα μετά βρίσκεσαι έξω από την αίθουσα, γεμάτος από ήχους, ενώ το πυκνό χιόνι που πέφτει στο κέντρο της Αθήνας σε κάνει να αναρωτιέσαι αν ακόμα ονειρεύεσαι.

Jozef Van Wissem set-list (μεταξύ άλλων)
Lux Divinitatis
Sola Gratia
Streets of Tangier
Only lovers left alive
Love destroys all evil
The joy that never ends

Photos: Χριστίνα Αλώση

451