Πολλοί παγκοσμίου φήμης εικονογράφοι, γραφίστες και φωτογράφοι έχουν καταπιαστεί με την δημιουργία εξώφυλλων για γνωστά και λιγότερο γνωστά ροκ συγκροτήματα.
Και λέω ροκ συγκροτήματα γιατί ο όρος είναι πράγματι πολύ ευρύς και συμπεριλαμβάνει μουσικά σχήματα από τον χώρο του χέβι μέταλ και του χαρντ ροκ μέχρι την ηλεκτρονική και προοδευτική ροκ μουσική.
Εάν οι κύριοι Storm Thorgerson, Aubrey Powell και αργότερα Peter Christopherson σας φαίνονται άγνωστοι, τότε ενδεχομένως το όνομα Hipgnosis να σας “ακούγεται” πιο οικείο. Εάν πάλι και αυτό το όνομα σας ακούγεται άγνωστο, τότε θα σας παραπέμψω ενδεικτικά
στα εξώφυλλα των Black Sabbath-Never Say Die, AC/DC-Dirty Deeds Done Dirt Cheap, Scorpions -Lovedrive, Led Zeppelin -Houses Of The Holy, των Pink Floyd-Dark Side Of The Moon και Wishbone Ash-Argus. Βέβαια η λίστα δείχνει ατελείωτη όπως άλλωστε και η δημιουργικότητά τους και σίγουρα όσοι θέλουν μπορούν να δούνε μια πλήρη λίστα στην ανεπίσημη ιστοσελίδα της Hipgnosis (βλ. www.hipgnosiscovers.com)
Ο Storm Thorgerson και ο Aubrey Powell αποτέλεσαν τον πυρήνα της ομάδας. Υιοθέτησαν το όνομα τους από ένα γκράφιτι που βρήκαν δίπλα στην πόρτα του διαμερίσματός τους. Το όνομα άρεσε πολύ στον Thorgerson όχι μόνο γιατί παρέπεμπε στην λέξη “Hypnosis”, αλλά και γιατί δημιουργούσε μια παράδοξη συνύπαρξη των λέξεων “Hip” (δηλ. καινούριο, ζωντανό, πιασιάρικο) καθώς και της αρχαίας ελληνικής λέξης “Gnosis” (δηλ. γνώσις).
Η ενεργή τους δράση ξεκίνησε το 1968 όταν φίλοι τους από τους Pink Floyd τους πλησίασαν για να τους ζητήσουν το εικαστικό στήσιμο τους δεύτερου δίσκου τους A Saucerful of Secrets. Αυτό οδήγησε σε νέες παραγγελίες εικαστικών στοιχείων (εξώφυλλα, φωτογραφίσεις) για λογαριασμό της δισκογραφικής ΕΜΙ. Οι Free ήταν αποδέκτες μιας τέτοιας παραγγελίας.
Στο ξεκίνημα τους, το γεγονός πως ήταν σπουδαστές φωτογραφίας και εφαρμοσμένων τεχνών της βασιλικής σχολής καλών τεχνών διευκόλυνε το εκτελεστικό κομμάτι, αφού είχαν πρόσβαση στον σκοτεινό θάλαμο της σχολής τους. Όμως όπως συμβαίνει πάντα στην ζωή όλα τα καλά πράγματα κάποτε τελειώνουν και έτσι τελειώνοντας την σχολή η ομάδα ωθήθηκε στο να στήσει πλέον ένα στούντιο με δικό του σκοτεινό θάλαμο.
Ένα σημείο κατατεθέν ήταν ο τρόπος που συνεργαζόντουσαν με τους καλλιτέχνες. Δεν καθόριζαν μια συγκεκριμένη τιμή για κάθε δουλειά τους, παρά άφηναν τους μουσικούς / συγκροτήματα να καταβάλλουν ένα αντίτιμο «όσο νόμιζαν πως άξιζε η δουλειά». Μια πολιτική που σπάνια απέβει σε βάρος τους.
Το δεύτερο σημείο κατατεθέν ήταν πως οι φωτογραφίες τους περιέγραφαν ιστορίες που συσχετίζονταν με τους στίχους του κάθε άλμπουμ, έπαιζαν με τα λογοπαίγνια ή με την διφορούμενη σημασία των λέξεων που εμπεριέχονταν στον τίτλο. Το εξώφυλλο των UFO–Force It είναι ένα τέτοιο δείγμα, καθώς έπαιζε χαριτωμένα με την αγγλική λέξη Faucet (=βρύση).
Ο Peter Christopherson συμμετείχε ως βοηθός της ομάδας το 1974 και αργότερα έγινε μόνιμο μέλος της. Πέρα από αυτούς τους τρείς την
ομάδα υποστήριζε και βοηθούσε πάντα ένα ευρύς κύκλος από εκλεκτούς και αξιόλογους ελεύθερους επαγγελματίες γραφί- στες και φωτογράφους (π.χ. ο George Hardie).
Η τεχνοτροπία τους είναι χαρακτηριστική και αναγνωρίσιμη και αυτό είναι κάτι που δεν χωράει αμφισβήτηση. Δημιουργούν παράδοξες ατμόσφαιρες χρησιμοποιώντας καθημερινά και συνήθη αντικείμενα ή πρόσωπα μεταβάλλοντας τον χώρο και την χρήση τους. Τόνιζαν την ομορφιά τους με το να ενισχύουν την αντίθεση του φωτισμού της λήψης καθώς αυτό ενίσχυε την θεατρικότητα των απεικονίσεων, και ενώ θα περίμενε κανείς μια αγέλαστη σοβαρότητα αμέσως ξεχώριζε μια παράξενη αίσθηση χιούμορ που διέτρεχε τα έργα τους.
Όπως ανέφερε ο Storm Thorgerson: ”…λατρεύω την φωτογράφιση, γιατί είναι το μέσο που αποτυπώνει με τον καλύτερο τρόπο την πραγματικότητα, σε αντίθεση με το σχέδιο, το οποίο είναι μη πραγματικό. Μου αρέσει να παίζω με την πραγματικότητα ακόμα και να την παραμορφώνω. Μερικές δουλειές μου τονίζουν το ερώτημα εάν είναι πραγματικότητα ή όχι.”
Η δουλειά της ομάδας δεν αφορούσε μονάχα στις φωτο- γραφήσεις για τα εξώφυλλα των εκάστοτε πελατών τους, αλλά και στην συνολική συσκευασία που συμπεριλάμβανε φωτογραφίες, διαφορετικό σχεδιασμό ανοίγμα- τος δίσκου βινυλίου (Gatefold), αυτοκόλλητα, επεξεργασμένα λογότυπα, μοναδικές γραμματο- σειρές, φανταχτερά εσώφυλλα και διάφορα άλλα καλούδια συσκευασίας.
Η ομάδα σταμάτησε την κοινή της δραστηριότητα το 1983, οπότε και διαλύθηκε. Τα μέλη της όμως συνέχισαν και συνεχίζουν να ασχολούνται με την καλλιτεχνική δημιουργία των πολυμέσων.
Από την μια ο Thorgerson συνεχίζει να δημιουργεί εξώφυλλα δίσκων και σε μία από τις επόμενες παρουσιάσεις
θα ρίξουμε μια ματιά σε αυτά που έχει χαρίσει στην μουσική βιομηχανία.
Από την άλλη ο Powell καταπιάνεται με την δημιουργία βίντεο για συγκροτήματα και δη για τους Who.
O τρίτος της παρέας, Christopherson, επίσης ασχολεί- ται με την δημιουργία βίντεο ως σκηνοθέτης για διάφορα μουσικά σχήματα.
Συνοψίζοντας το δημιουργικό έργο της ομάδας Hipgnosis θα λέγαμε πως είναι μοναδικό, δημιουργώντας ένα ιδιαίτερο χαρακτήρα, που ή το μισείς ή το λατρεύεις. Πάντως σε κάθε περίπτωση δεν περνάει απαρατήρητο, και η ομάδα απόλαυσε το προνόμιο να είναι πρωτοπόρος ενός ολόκληρου καλλιτεχνικού ρεύματος.
Σταύρος Καραΐσκος
413 
