RAGE AGAINST THE MACHINE: “Rage Against The Machine”

Οι μεγαλύτερες τομές στη μουσική και γενικότερα την τέχνη προήλθαν από ακραίες καταστάσεις, ακραία συναισθήματα, ιδιαίτερες συγκυρίες. Έτσι και οι Rage Against The Machine αναδύθηκαν από τις φλόγες τις οργής, σαν έτοιμοι από καιρό, δημιουργώντας μια από τις μεγαλύτερες τομές στα μουσικά πεπραγμένα, “τσιγκλώντας” αμέτρητες φορές και με κάθε μέσο τις συνειδήσεις μας!

Αφορμή για το παρόν αφιέρωμα στο αξεπέραστο “Rage Against The Machine” στάθηκε η εκρηκτική συναυλία που έδωσαν οι Prophets of Rage (review), αποδεικνύοντας περίτρανα ότι η μουσική τους είναι τόσο σύγχρονη και επίκαιρη όσο ποτέ, 27 χρόνια μετά την κυκλοφορία του!

Σχηματίστηκαν στις αρχές του 1991  στο Orange County της Καλιφόρνια από Τέσσερα “ένοχα μέλη” (guilty parties, όπως αυτοπροσδιορίζονται), τον κιθαρίστα Tom Morello (απόγονο ενός Αφρικανού επαναστάτη), τον τραγουδιστή Zack de la Rocha (γιο ενός Μεξικανοαμερικανού ακτιβιστή και εγγονό Μεξικανού επαναστάτη), τον Brad Wilkis στα τύμπανα και τον μπασίστα Tim Commerford, να συμπληρώνουν το καρέ ενός εκρηκτικού σχήματος που έμελλε ν’ αλλάξει το σκηνικό.
Εμφανίστηκαν σε μια στιγμή ορόσημο για την αμερικανική κοινωνία, η οποία αμαύρωνε παγκοσμίως το αλαβάστρινο πρόσωπό της και το ειδυλλιακό σκηνικό του Hollywood, της Μέκκας του “δυτικού πολιτισμού”, με μια άνευ λόγου επίδειξη αστυνομικής βαρβαρότητας (ρατσιστικά κίνητρα) κατά του μαύρου αυτοκινητιστή Rodney King το 1991 από τέσσερις αστυνομικούς (οι δύο από τους αυτούς καταδικάστηκαν μετέπειτα με 30 μήνες φυλάκιση!). Το γεγονός αυτό κλιμάκωσε ένα τεράστιο κύμα αντιδράσεων και διαμαρτυριών, όχι μόνο στην περιοχή της Καλιφόρνια, αλλά η συνεχής αναπαραγωγή από τα ΜΜΕ, προκάλεσε και τη διεθνή κατακραυγή.

Από αυτό το πύρινο σκηνικό αναδύθηκαν οι Rage Against The Machine, συμμετείχαν με όλο τους το “είναι” στα γεγονότα και η κασέτα που κυκλοφόρησαν τον επόμενο χρόνο κατόρθωσε από χέρι σε χέρι να φτάσει τα 5.000 κομμάτια, με το μεγαλύτερο μέρος της οποίας να αποτελεί και τον κορμό του πρώτου τους album το θρυλικό “Rage Against The Machine” (Νοέμβριος 1992).

10 ανεπανάληπτα πολιτικά οργισμένα tracks πυροδότησαν ένα εντελώς νέο ύφος στο μουσικό στερέωμα, με το lead single του album “Killing in the Name” να γίνεται η παντιέρα των απανταχού οργισμένων (κυρίως εφήβων) ανά την υφήλιο. Τραγούδια γροθιές στο στομάχι στη γενέτειρας του καπιταλισμού, μ’ όλη αυτή την οργή να καλουπώνεται σ’ ένα μοναδικό για την εποχή ύφος (κι ίσως αξεπέραστο μέχρι σήμερα). Η ιδιοφυή κιθαριστική νοοτροπία του Morello, ο οποίος κατόρθωσε να ενθυλακώσει στα παιξίματα του τεχνικές του Scratch, νοηματοδοτώντας σε άλλη βάση το hardcore και το punk, ενώ ταυτόχρονα έδωσαν στο rap μια άλλη προοπτική με τον de la Rocha να οργιάζει σε μοναδικές ερμηνείες, απογειώνοντας την κάθε σύνθεση.  

Στο ήταν επιλογή πέρα για πέρα στοχευμένη! Η βραβευμένη φωτογραφία του Malcolm Browne που απαθανατίζει τον αυτοπυρπολισμό του Βουδιστή μοναχού Thích Quảng Đức στη Saigon το 1963, ως πράξη διαμαρτυρίας απέναντι στον πρόεδρο του Βιετνάμ Ngô Đình Diệm, μας προιδεάζει εν μέρει για το τι πρόκειται να ακολουθήσει.

Το album ξεκινά με το Bombtrack, το οποίο γράφτηκε για τον Abimael Guzman, το φυλακισμένο ηγέτη του Φωτεινού μονοπατιού, της αντάρτικης Μαοϊκής οργάνωσης του Περού, ενώ τα riff είναι εμπνευσμένα από τον μπασίστα του σχήματος Tim Commerford. Οι RATM ήταν τόσο εντυπωσιασμένοι από το αποτέλεσμα που “βάφτισαν” το συγκεκριμένο track έτσι, δανειζόμενοι τον όρο bomb, από την hip hop ορολογία που σημαίνει “το σπουδαιότερο”, δηλαδή το “σπουδαιότερο” track!

Rage Against The Machine – Bombtrack
 
Από το “burn, burn, yes ya gonna burn” του Bombtrack, εκφράζοντας τις ελπίδες τους για το μέλλον της κοινωνικής ανισότητας, περνάμε στο “Fuck, I won’t do what you tell me” (το οποίο ακούγεται 16 συνεχόμενες φορές για να καταλήξει σ’ ένα χορταστικό “Motherfuckers!” στο φινάλε) του σαρωτικού κι ανεπανάληπτου “Killing In The Name”.  Η σύνθεση όπως οι ίδιοι επισημαίνουν είναι συλλογική, αλλά το riff ανήκει στο Morello (το εμπνεύστηκε 2 χρόνια πριν κατά τη διάρκεια ενός ιδιαίτερος μαθήματος κιθάρας, όπου σταμάτησε το μάθημα και το σημείωσε). Μέσα σε μόλις 8 στιχουργικές γραμμές που τσακίζουν κόκαλα (όντας τα μόνα lyrics του album που δεν υπάρχουν στο εσωφυλλο) και δημιουργούν ένα rap-metal ύμνο, ενάντια στην κρατική καταστολή, την αστυνομική βαρβαρότητα, το ρατσισμό και την κοινωνική απάθεια!

Το “Killing In The Name” δε θα μπορούσε να περάσει αλώβητο από τη αμερικάνικη λογοκρισία, άλλωστε κάτι τέτοιο θα ήταν αποτυχία για τους ίδιους τους RATM ότι η επαναστατική τους προοπτική περνάει δίχως να ενοχλεί το σύστημα κατά του οποίου φέρεται εναντίον. Αφού πρώτα απαγορεύτηκε η αναμετάδοσή τους από πληθώρα ραδιοφωνικών σταθμών, το αμερικάνικο MTV υπέκυψε στις πιέσεις να μην προβάλει το video clip (σκηνοθετημένο από τον Peter Gideon, απαθανάτιζε όλο το δυναμισμό των RATM στη διάρκεια δυο εμφανίσεών τους στα κλαμπ Whisky a Go Go και Club With No Name του Los Angeles), σ’ αντίθεση με το ευρωπαϊκό, όπου προβλήθηκε αλογόκριτο.

Tο “Killing In The Name” έγινε το χριστουγεννιάτικο Νο 1 στη Μεγάλη Βρετανία για το 2009, έπειτα ενός ζευγαριού Βρετανών (Jon και Tracy Morter), που αποφάσισαν να ξεκινήσουν μια καμπάνια μέσω facebook με τίτλο “Rage Against The Machine For Christmas No 1”, ξεπερνώντας κατά 52.000 αντίτυπα το κομμάτι του McElderry. Δυο μήνες αργότερα σκαρφάλωσε στο Νο 2 των Βρετανικών chart. Με την επανέκδοση του κομματιού να καταγράφει το απίστευτο ρεκόρ των 500.000 downloads, φτάνοντας τις μεγαλύτερες διαδικτυακές πωλήσεις στην ιστορία των βρετανικών καταλόγων επιτυχιών μέσα σε μια μόνο εβδομάδα, κυκλοφορώντας 17 ολοκληρα χρόνια μετά την αρχική του έκδοση.

Rage Against The Machine – Killing In the Name
 
Το πολιτικό τους μανιφέστο συνεχίζεται μέσα από το “Take the Power Back” το οποίο αποτελεί ένα ράπισμα στο αμερικάνικο εκπαιδευτικό σύστημα, ενώ στο “ Settle for Nothing” με άκρως επιθετικό τρόπο επιτίθονται στον συμβιβασμό και τον πασιφισμό του συγχρόνου ανθρώπου.

Στο απόγειο του rap-metal υβρίδιου των RATM, με τις κιθαριστικές γραμμές του Morello να μπλέκουν και να εναλλάσσουν τις οκτάβες, να προσφέρει σε άλλη διάσταση τα wah-wah εφέ και να απηχεί ένας πρωτόγνωρος σαμπλαρισμένος ήχος, είναι το “Bullet in the Head”, το οποίο αποτελεί μια ωδή ενάντια στη χειραγώγηση των ΜΜΕ, τα οποία σκλαβώνουν ανθρώπινη αντίληψη και τυφλώνουν το πνεύμα. Στην ίδια λογική με πιο σταθερό μέτρο όμως, γράφτηκε και το “Know Your Enemy”, με περισσότερο Punk και highlight τα slap στο μπάσο από τον Tim Commerford, με τη συμμετοχή των Maynard James Keenan (των Tool, οι οποίοι τότε ξεκινούσαν την πορεία τους) και του Stephen Perkins (λίγο μετά την πρώτη διάλυση των Jane’s Addiction) να λειτουργούν καταλυτικά στη δημιουργία μιας εξαιρετικής σύνθεσης, στην οποία θρυμματίζεται το “αμερικάνικο όνειρο” κι απομυθοποιείται η “γη της επαγγελίας”. 

Rage Against The Machine – Bullet In the Head
 
Επηρεασμένος στο μέγιστο βαθμό από το λόγο του Malcolm X, μας σφυροκοπεί με ένα απόλυτα εξεγερτικό “Wake Up”, όπου ο Morello εξακολουθεί να κάνει “παπάδες” στην κιθάρα, τολμώντας να τα βάλουν ωμά κι απροκάληπτα με τις παρακρατικές δράσεις της κυβέρνησης και του FBI, αποδίδοντας ιδιαίτερη μνεία στις δολοφονίες του Malcolm X και του Martin Luther King Jr με τον στίχο “How long? Not long, cause what you reap is what you sow”, από ομιλία του τελευταίου στην Alabama (1965) να κλείνει θριαμβευτικά το τραγούδι.

Rage Against the Machine – Wake Up – 7/24/1999 – Woodstock 99 East Stage
 
Τα “Fistful of Steel” και “Township Rebellion” ο εξεγερτικός χαρακτήρας φτάνει στο ζενίθ του (όπως και οι κιθαριστικές δεξιότητες του Morello να κλιμακώνονται), για να κλείσει το album με το μοναδικό “Freedom”, το οποίο ήταν αφιερωμένο στον κατάδικο και φυλακισμένο Ινδιάνο ακτιβιστή Leonard Peltier ηγετική μορφή του American Indian Movement (AIM). Το video clip είναι εμπλουτισμένο με σκηνές από τις επεμβάσεις του αμερικάνικου στρατού στις ινδιάνικες κοινότητες τη δεκαετία του ’70, δανεισμένες από το ντοκιμαντέρ του Michael Apted “Incident at Oglala”, ενώ κατά τη διάρκειά του περνούν φράσεις του θρυλικού ινδιάνου ηγέτη Sitting Bull και πληροφορίες από την έρευνα του Peter Matthiessen “In the Spirit of Crazy Horse”, για την υπόθεση Peltier, με το video να κλείνει με πλάνα του στη φυλακή και τη φράση “Justice has not been done”.

Wake Up– Rage Against The Machine
 
Το “Rage Against The Machine” είναι album ορόσημο τόσο για το μουσικό του ύφος, όσο και για την πολιτική του απήχηση. Δεν είναι τα πάνω από 3,5 εκατομμύρια αντίτυπα που πούλησε και κατόρθωσε να γίνει 3 φορές πλατινένιο, ούτε οι εκατομμύρια θεάσεις των video της μπάντας από τα μέσα δικτύωσης. Το “Rage Against The Machine” αποτελεί μια εποποιία που ενώνει πολλές εποχές, τάσεις και αναδεικνύεται κάτι τόσο ρηξικέλευθο κι επαναστατικό, αμίμητο, ανεπανάληπτο κι άκρως επιδραστικό!

707
About Παναγιώτης Σπυρόπουλος 239 Articles
Γεννήθηκε στα τέλη του 70 στα Δυτικά της Αθήνας, πιο αργά ή πολύ νωρίτερα από ότι θα ήθελε - δεν έχε καταλήξει ακόμα! Ακροβατώντας ανάμεσα σε οικονομετρικά μοντέλα, φιλοσοφικούς αναστοχασμούς, πολιτικούς προβληματισμούς, κοινωνικές και διατροφολογικές ανησυχίες, η μουσική αναζήτηση είναι το δίχτυ ασφαλείας στο matrix της καθημερινότητας. Fan του σκληρού ήχου, λάτρης της κλασικής μουσικής, παθιασμένος με τα blues. Αναζητά την αιτία ζωής του, πριν κάποιοι άλλοι διαγνώσουν την αιτία θανάτου του• είναι σε καλό δρόμο για το δεύτερο.